علائم كم كاري و پركاري تيروئيد3 شهریور -94
تيروئيد
غده اي با وزن 12 تا 30 گرم با شکلي شبيه سپر يا پروانه در قسمت پايين و جلوي گردن
قرار گرفته و وظيفه اصلي آن توليد هورمون هايي براي تنظيم سوخت و ساز بدن است.
اين هورمون ها در دوران جنيني و نوزادي نقش حياتي در رشد، افزايش هوش و تمايز سلولي برعهده دارند و در افراد بالغ حفظ تعادل سوخت و ساز، کارکرد طبيعي ساير غدد بدن و ايفاي نقش ديگر هورمون ها را ميسر مي کنند.
گواتر فقط به معني بزرگي تيروئيد است و داشتن يک تيروئيد بزرگ لزوما نشانه اختلال کارکرد آن نيست. همچنين گواتر در خانم ها شايع تر از آقايان است. کم کاري تيروئيد نيز به حالتي گفته مي شود که ميزان توليد هورمون تيروئيد، کمتر از مقدار مورد نياز بدن باشد و کمبود يد به عنوان شايع ترين علت کم کاري تيروئيد در سراسر جهان شناخته شده است.
از علائم عمده کم کاري تيروئيد خستگي و خواب آلودگي، خشکي پوست و ريزش مو، احساس سرما و خشونت صدا، اختلال عادت ماهانه، يبوست و افزايش وزن بدون اشتهاي زياد است.
پرکاري تيروئيد به وضعيت افزايش بيش از حد هورمون تيروئيد در بدن گفته مي شود و از علائم آن مي توان بي تحملي در برابر گرما و تعريق فراوان، تپش قلب، ضعف و خستگي، کاهش وزن علي رغم افزايش اشتها، اسهال و تکرر ادرار را نام برد.
در سراسر جهان، به طور متوسط از هر چهار هزار نوزاد يک مورد به کم کاري مادرزادي تيروئيد دچار هستند.
امروزه توصيه مي شود براي تشخيص تيروئيد نوزادان، در روز سوم تا پنجم تولد نمونه گيري خون از پاشنه پا انجام شود؛ ميانگين بروز اين بيماري در کشور ما حدود يک مورد در هر هزار تولد زنده است.
براي درمان کم کاري تيروئيد بايد پس از تشخيص بيماري توسط معاينات باليني و تست هاي آزمايشگاهي، درمان را با دارو آغاز کرد و با انجام آزمايش ها به فاصله 2 ماه و سپس هر 6 ماه يا سالانه بهبود کامل بيماري را پيگيري نمود. پيگيري درمان در کودکان، خانم هاي باردار و بيماران قلبي و عروقي از اهميت بيشتري برخوردار است.
در بيشتر موارد اثرات بيماري به آهستگي و اغلب با کاهش ورم بدن ظاهر مي شود ولي ممکن است حتي 4 تا 6 ماه پس از شروع درمان، بهبود چشم گيري حاصل نشود.
از آنجايي که کم کاري تيروئيد مادر ممکن است تکامل عصبي جنين را به ويژه در سه ماهه اول تحت تاثير قرار دهد لذا در زنان داراي سابقه کم کاري تيروئيد يا آن هايي که در معرض خطر کم کاري تيروئيد در طي بارداري هستند، بايد پيش از حاملگي يا در مراحل اوليه آن، وضعيت هورمون هاي تيروئيد توسط پزشک متخصص مورد بررسي قرار گيرد.
مصرف قرص لووتيروکسين براي مادران بارداري که قبلاتحت درمان کم کاري تيروئيد بوده اند بايد به ميزان 50 درصد افزايش يابد و پس از زايمان به مقدار قبلي بازگردانده شود. براي درمان پرکاري تيروئيد طي دوران حاملگي نيز از داروهاي ضد تيروئيد طبق تجويز پزشک استفاده شود.
زنان بيشتر در معرض خطرند
به گفته دکتر نويد احمدي سرطان تيروئيد معمولازنان را بيشتر گرفتار مي کند؛ بروز گره، بافت سفت و برجستگي غيرطبيعي در گلو اولين علامت بروز اين نوع سرطان است.
اين سرطان نيز داراي دو نوع خوش خيم يا تمايزيافته و بدخيم يا تمايز نيافته است. سرطان هاي تمايز يافته پاسخ بهتري به درمان مي دهند و خطر کمتري دارند. سرطان هاي تمايزنيافته که نوع بسيار بدخيم سرطان هستند اما شيوع کمتري دارند اما خطرناک و کشنده اند و نمي شود کاري براي آن ها کرد.
به گفته اين متخصص مهمترين عامل ابتلاژنتيک و سابقه خانوادگي است. همچنين اشخاصي که درمان با اشعه ايکس داشته اند بيشتر در معرض ابتلابه اين نوع از سرطان قرار دارند.
راه هاي تشخيص اين بيماري به اين شکل است که معمولادر ابتدا گره اي در غده تيروئيد ظاهر مي شود که برجسته تر از قسمت هاي ديگر و همانند بيماري گواتر است. در واقع افراد در ابتدا احساس مي کنند بافت سخت و برجستگي غيرطبيعي در گلويشان ايجاد شده است.
وقتي اين افراد به پزشک مراجعه مي کنند در صورت تشخيص اوليه، تست هاي خوني، ارزيابي عملکرد تيروئيد، اسکن راديوايزوتوپ و نمونه برداري در مراحل تکميلي انجام مي شود. اگر گره ايجاد شده خوش خيم باشد تحت کنترل قرار مي گيرد اما اگر بدخيم باشد عمل جراحي ضروري مي شود.
عضو هيئت علمي دانشگاه شهيد بهشتي افزود: اگر غده تيروئيد برداشته شود، فرد دچار کم کاري تيروئيد خواهد شد که بايد درمان هاي جايگزين نيز تجويز شود. درمان به وسيله راديوايزوتوپ ها در اين نوع از تومورها نيز دنبال مي شود.
وي درباره هزينه درمان سرطان تيروئيد، گفت: امروز درمان سرطان ها توسط پزشکان کشور و در بيمارستان هاي دولتي از طريق دفترچه هاي بيمه قابل انجام است. درمان با اسکن راديوايزوتوپ ها و راديواکتيوها نيز مشمول بيمه است و از لحاظ مالي بار سنگيني براي بيمار همراه ندارد.
احمدي درباره نقش کمبود يد در بدن در بروز تومور غده تيروئيد، عنوان کرد: کمبود يد در بروز سرطان تيروئيد تاييد شده نيست و در مجموع اين سرطان برخلاف ديگر سرطان ها ارتباط زيادي با تغذيه ندارد و بيشتر به ژنتيک و قرار گرفتن در معرض اشعه بستگي دارد.
اين هورمون ها در دوران جنيني و نوزادي نقش حياتي در رشد، افزايش هوش و تمايز سلولي برعهده دارند و در افراد بالغ حفظ تعادل سوخت و ساز، کارکرد طبيعي ساير غدد بدن و ايفاي نقش ديگر هورمون ها را ميسر مي کنند.
گواتر فقط به معني بزرگي تيروئيد است و داشتن يک تيروئيد بزرگ لزوما نشانه اختلال کارکرد آن نيست. همچنين گواتر در خانم ها شايع تر از آقايان است. کم کاري تيروئيد نيز به حالتي گفته مي شود که ميزان توليد هورمون تيروئيد، کمتر از مقدار مورد نياز بدن باشد و کمبود يد به عنوان شايع ترين علت کم کاري تيروئيد در سراسر جهان شناخته شده است.
از علائم عمده کم کاري تيروئيد خستگي و خواب آلودگي، خشکي پوست و ريزش مو، احساس سرما و خشونت صدا، اختلال عادت ماهانه، يبوست و افزايش وزن بدون اشتهاي زياد است.
پرکاري تيروئيد به وضعيت افزايش بيش از حد هورمون تيروئيد در بدن گفته مي شود و از علائم آن مي توان بي تحملي در برابر گرما و تعريق فراوان، تپش قلب، ضعف و خستگي، کاهش وزن علي رغم افزايش اشتها، اسهال و تکرر ادرار را نام برد.
در سراسر جهان، به طور متوسط از هر چهار هزار نوزاد يک مورد به کم کاري مادرزادي تيروئيد دچار هستند.
امروزه توصيه مي شود براي تشخيص تيروئيد نوزادان، در روز سوم تا پنجم تولد نمونه گيري خون از پاشنه پا انجام شود؛ ميانگين بروز اين بيماري در کشور ما حدود يک مورد در هر هزار تولد زنده است.
براي درمان کم کاري تيروئيد بايد پس از تشخيص بيماري توسط معاينات باليني و تست هاي آزمايشگاهي، درمان را با دارو آغاز کرد و با انجام آزمايش ها به فاصله 2 ماه و سپس هر 6 ماه يا سالانه بهبود کامل بيماري را پيگيري نمود. پيگيري درمان در کودکان، خانم هاي باردار و بيماران قلبي و عروقي از اهميت بيشتري برخوردار است.
در بيشتر موارد اثرات بيماري به آهستگي و اغلب با کاهش ورم بدن ظاهر مي شود ولي ممکن است حتي 4 تا 6 ماه پس از شروع درمان، بهبود چشم گيري حاصل نشود.
از آنجايي که کم کاري تيروئيد مادر ممکن است تکامل عصبي جنين را به ويژه در سه ماهه اول تحت تاثير قرار دهد لذا در زنان داراي سابقه کم کاري تيروئيد يا آن هايي که در معرض خطر کم کاري تيروئيد در طي بارداري هستند، بايد پيش از حاملگي يا در مراحل اوليه آن، وضعيت هورمون هاي تيروئيد توسط پزشک متخصص مورد بررسي قرار گيرد.
مصرف قرص لووتيروکسين براي مادران بارداري که قبلاتحت درمان کم کاري تيروئيد بوده اند بايد به ميزان 50 درصد افزايش يابد و پس از زايمان به مقدار قبلي بازگردانده شود. براي درمان پرکاري تيروئيد طي دوران حاملگي نيز از داروهاي ضد تيروئيد طبق تجويز پزشک استفاده شود.
زنان بيشتر در معرض خطرند
به گفته دکتر نويد احمدي سرطان تيروئيد معمولازنان را بيشتر گرفتار مي کند؛ بروز گره، بافت سفت و برجستگي غيرطبيعي در گلو اولين علامت بروز اين نوع سرطان است.
اين سرطان نيز داراي دو نوع خوش خيم يا تمايزيافته و بدخيم يا تمايز نيافته است. سرطان هاي تمايز يافته پاسخ بهتري به درمان مي دهند و خطر کمتري دارند. سرطان هاي تمايزنيافته که نوع بسيار بدخيم سرطان هستند اما شيوع کمتري دارند اما خطرناک و کشنده اند و نمي شود کاري براي آن ها کرد.
به گفته اين متخصص مهمترين عامل ابتلاژنتيک و سابقه خانوادگي است. همچنين اشخاصي که درمان با اشعه ايکس داشته اند بيشتر در معرض ابتلابه اين نوع از سرطان قرار دارند.
راه هاي تشخيص اين بيماري به اين شکل است که معمولادر ابتدا گره اي در غده تيروئيد ظاهر مي شود که برجسته تر از قسمت هاي ديگر و همانند بيماري گواتر است. در واقع افراد در ابتدا احساس مي کنند بافت سخت و برجستگي غيرطبيعي در گلويشان ايجاد شده است.
وقتي اين افراد به پزشک مراجعه مي کنند در صورت تشخيص اوليه، تست هاي خوني، ارزيابي عملکرد تيروئيد، اسکن راديوايزوتوپ و نمونه برداري در مراحل تکميلي انجام مي شود. اگر گره ايجاد شده خوش خيم باشد تحت کنترل قرار مي گيرد اما اگر بدخيم باشد عمل جراحي ضروري مي شود.
عضو هيئت علمي دانشگاه شهيد بهشتي افزود: اگر غده تيروئيد برداشته شود، فرد دچار کم کاري تيروئيد خواهد شد که بايد درمان هاي جايگزين نيز تجويز شود. درمان به وسيله راديوايزوتوپ ها در اين نوع از تومورها نيز دنبال مي شود.
وي درباره هزينه درمان سرطان تيروئيد، گفت: امروز درمان سرطان ها توسط پزشکان کشور و در بيمارستان هاي دولتي از طريق دفترچه هاي بيمه قابل انجام است. درمان با اسکن راديوايزوتوپ ها و راديواکتيوها نيز مشمول بيمه است و از لحاظ مالي بار سنگيني براي بيمار همراه ندارد.
احمدي درباره نقش کمبود يد در بدن در بروز تومور غده تيروئيد، عنوان کرد: کمبود يد در بروز سرطان تيروئيد تاييد شده نيست و در مجموع اين سرطان برخلاف ديگر سرطان ها ارتباط زيادي با تغذيه ندارد و بيشتر به ژنتيک و قرار گرفتن در معرض اشعه بستگي دارد.
