واشنگتن نمي تواند
به توافقي بهتر از برجام دست يابد
تحليل انديشكده بروكينگز از توافق وين 27 مرداد -94
تحليل انديشكده بروكينگز از توافق وين 27 مرداد -94
دستيار سابق وزير خارجه
آمريکا در يادداشتي تحليلي تاکيد کرد: واشنگتن نمي تواند به توافقي بهتر از برجام
دست يابد.
«رابرت آينهورن» دستيار سابق وزير خارجه آمريکا در امور خلع سلاح و عضو تيم مذاکره کننده هسته اي اين کشور با ايران طي سالهاي 2009 تا 2013 که هم اکنون در انديشکده بروکينگز فعاليت مي کند در تحليلي مفصل «برنامه جامع اقدام مشترک» را با طرح 6 سوال بررسي کرده است.
اول: پس از دهه اول توافق چه بر سر برنامه هسته اي ايران مي آيد؟
دوم: توافق چگونه به نگراني ها درباره ابعاد نظامي احتمالي برنامه هسته اي ايران در گذشته مي پردازد؟
سوم: آيا دسترسي آژانس به سايت هاي حساس از لحاظ زماني کافي است؟
چهارم: محدويت ها بر انتقال تسليحات متعارف و فعاليت هاي موشک بالستيک چه اهميتي دارد؟
پنجم: الزامات رفع تحريم ها از جمله آزاد سازي بيش از 100ميليارد دارايي هاي بلوکه شده چيست؟
ششم: عواقب رد توافق(در کنگره) کدامند؟
آينهورن در پاسخ به سوال اول مي نويسد: عوامل متعدد توافق هسته اي مانع از افزايش سريع قابليت ايران در موضوع غني سازي مي شود. محدوديت سختگيرانه در موضوع توسعه و تحقيق طي 10 سال اول باعث مي شود ايران نيازمند توسعه و تحقيق بيشتري بر روي سانتريفيوژهاي پيشرفته پس از سال دهم باشد.
وي در پاسخ سوال دوم مي نويسد: محدوديت هاي سازمان ملل درباره واردات تکنولوژي هاي حساس براي اهداف نظامي و همزمان فراهم کردن مسير کسب تجهيزات با استفاده دو گانه و با کاربردهاي صلح آميز مانع از تلاش ايران براي واردات مواد و تجهيزات با هدف نظامي کردن برنامه هسته اي مي شود. با اجراي سختگيرانه برنامه اقدام مشترک، جمع آوري اطلاعات پيوسته، و تهديد معتبر توسل به زور در صورت تلاش براي گريز هسته اي ايران مي توان اين کشور را از اعمال گزينه ساخت سلاح هسته اي بازداشت، حتي اگر خروجي موضوع پي ام دي کاملارضايت بخش نباشد.
تحليلگر ارشد آمريکايي در پاسخ به سوال سوم مي نويسد: سيستم بازرسي اعمال شده در برنامه اقدام مشترک کامل نيست، اما از لحاظ زماني براي ممانعت از جابه جايي و يا پنهان کردن شواهد فعاليت هاي غيرقانوني کافي است.
دستيار سابق وزير خارجه آمريکا در پاسخ به سوال چهارم مي نويسد: با وجود اينکه تحريم هاي تسليحاتي و موشکي ايران زمان پايان دارد و با وجود اينکه ايران هيچ قصدي براي رعايت آنها ندارد، نفس وجود آنها ارزش دارد. طي مهلت 5 و 8 ساله تا پايان تحريم ها، آمريکا و شرکايش فرصت خواهند داشت تا قابليت هاي تسليحات متعارف و دفاع موشکي در منطفه را تقويت کنند. براي حفظ برتري هاي کيفي اسرائيل و کشورهاي عربي خليج فارس، کنگره بايد به آنها فروش تسليحات را پيشنهاد کند و تفاهم نامه جديد کمک نظامي 10 ساله به اسرائيل را تصويب کند.
به گزارش تسنيم، آينهورن در پاسخ به سوال پنجم مي نويسد: تحريم هاي مرتبط با موضوعات غيرهسته اي (همچون حمايت از تروريسم، مسئله حقوق بشر) باقي خواهند ماند و تحريم هاي اضافي مي تواند تحميل شود.
وي در پاسخ به سوال ششم نيز مي نويسد: با نزديک شدن به زمان راي کنگره درباره برجام، بحث درباره عواقب رد آن تشديد شده است. دولت استدلال مي کند که در صورت رد آن، رژيم تحريم ها به رهبري آمريکا از هم مي پاشد؛ آمريکا منزوي مي شود؛ ايران به سرعت قابليت هاي هسته اي خود را افزايش مي دهد؛ چشم اندازها براي يک منازعه نظامي افزايش مي يابد. محالفان توافق سناريوي روشن تري را ترسيم مي کنند: آمريکا حمايت براي تحريم هاي شديد تر را فراهم خواهد کرد؛ اعضاي ائتلاف بين المللي تحريم ها به اميد برگرداندن مذاکرات به ريل با هم متحد مي شوند؛ مانع از تقابل(نظامي) مي شوند و از اعمال تحريم ها بر شرکت هاي خود اجتناب مي کنند؛ ايراني ها به فريز کردن برنامه هسته اي خود (براساس توافق موقت ژنو) ادامه مي دهند؛ و در آينده نزديک مذاکرات براي دستيابي به توافقي بهتر از سر گرفته مي شود و نتيجه حاصل مي شود.
در پايان اين يادداشت آمده است: علي رغم کاستي هاي توافق وين، مرور دقيق برنامه جامع اقدام مشترک نشان مي دهد که قادر خواهد بود- به ويژه زماني که با سياست هاي پيشنهادي در اين متن تکميل شود- ايران را از تبديل شدن به دولتي هسته اي براي آينده قابل پيش بيني جلوگيري کند و منافع امنيتي آمريکا و شرکاي منطقه اي واشنگتن را تامين کند.
در صورت رد توافق در کنگره زماني که در آينده مذاکرات جديد آغاز شود حجم و پيچيدگي فني برنامه هسته اي ايران به طرز قابل ملاحظه اي بزرگتر از وضعيت فعلي خواهد بود و کسب يک «توافق بهتر» اکنون و يا در آينده توهمي بيش نيست.
تخت روانچي: قلب رآکتور اراک مصرفي ندارد و با بتن پر مي شود!
«مجيد تخت روانچي» معاون وزير امور خارجه و عضو تيم مذاکره کننده هسته اي در کميسيون اصل 90 مجلس شوراي اسلامي گفت: چيزي که در رآکتور اراک پر مي شود، مخزن نيست، بلکه قلب آن است که هيچ مصرفي ندارد و اين قلب برداشته شده و قلب جديد با طراحي جديد جايگزين آن مي شود؛ قلب جديد به مراتب پيشرفته تر است و حدود 4 سال راه اندازي آن طول مي کشد.
تخت روانچي افزود: در مذاکراتي که با اعضاي 1+5 داشتيم، دکتر ظريف وزير امور خارجه کشورمان به دفعات مطرح کرد: شما در جنگ تحميلي با صدام همدست بوده ايد.
وي در ادامه گفت: همه ما در چتر مجموعه نظام هستيم و از طريق گفت وگو نظراتمان را به هم نزديک مي کنيم و سياست ما نزديک شدن به مجلس و نمايندگان است.
کاخ سفيد و رد برجام در کنگره
به گزارش تسنيم، در طول تاريخ آمريکا، کنگره اين کشور بيش از 200 معاهده و يا توافقنامه بين المللي را رد کرده يا خواهان اعمال تغييراتي در آنها شده است، در اين ميان 80 معاهده و توافقنامه چندجانبه بوده اند.
آسوشيتدپرس مي نويسد که راي گيري ماه سپتامبر درباره برجام تبديل به يک بن بست عظيم بين باراک اوباما و کنگره شده، با اين حال اگر قانونگذاران اين برنامه اقدام را رد کنند بازي براي کاخ سفيد پايان نمي يابد.
اوباما براي اينکه براساس توافقنامه، ميلياردها دلار از دارايي هاي ايران را تازماني که تهران به تعهداتش پايبند است پس دهد، حداقل در زمان کنوني، نيازي به تاييد کنگره ندارد.
با توجه به اينکه حزب قديمي بزرگ (حزب جمهوري خواه) کنترل هر دو مجلس کنگره، مجلس نمايندگان و مجلس سنا، را در اختيار دارد، انتظار مي رود که برجام را رد کند. اوباما وعده داده که اين اقدام کنگره را وتو خواهد کرد. حال سوال اين است که آيا مخالفين برجام مي توانند آراء لازم (دوسوم) براي خنثي ساختن وتوي اوباما را بدست آورند يا نه؟
اما هم دموکرات ها و هم جمهوري خواهان پيش بيني مي کنند وتوي اوباما پابرجا خواهد ماند - مخالفين راي کافي براي خنثي ساختن وتو را ندارند. بيش از نيمي از دموکرات هاي سنا و مستقل هاي مورد نياز براي 34 راي لازم براي پابرجا ماندن وتو اعلام کرده اند که از توافق حمايت مي کنند. تاکنون البته يک ضربه بزرگ وارد آمده است - چاک شامر، سناتور نيويورک، نفر سوم دموکرات ها در سنا و رهبر آينده حزب اعلام کرده مخالف برجام است.
در مجلس نمايندگان، بيش از 45 دموکرات از برجام حمايت مي کنند. نانسي پلوس، رهبر حزب دموکرات، صراحتا اعلام کرده آراء لازم براي حفظ توافق را در اختيار دارد. تاکنون ده نماينده دموکرات مخالفتشان با برجام را اعلام کرده اند.
اوباما مي تواند برخي از تحريم هاي آمريکا را به حالت تعليق درآورد. وي مي تواند با دستوري جديد مجوز مبادلات مالي را صادر کند. در حوزه مالي، اوباما مي تواند از دستورهاي اجرايي براي برداشتن برخي افراد و نهادهاي ايران، شامل تقريبا بيش از 10 بانک، از ليست هاي تحريم آمريکا اقدام کرده و بدين ترتيب اين افراد و نهادها ديگر هدف جرائم اقتصادي نباشند.
تنها کنگره مي تواند تحريم هايش را لغو، تحريم هايي که جزو سخت ترين ها بوده و شامل بخش انرژي، بانک مرکزي و نيز قسمت هاي حياتي اقتصاد مي شوند. با اين حال، کارشناسان مي گويند، اوباما مي تواند تاثيرات برخي از اين تحريم ها را کاهش داده و براي تسهيل ساير تحريم ها با اروپايي ها همکاري کند.
«رابرت آينهورن» دستيار سابق وزير خارجه آمريکا در امور خلع سلاح و عضو تيم مذاکره کننده هسته اي اين کشور با ايران طي سالهاي 2009 تا 2013 که هم اکنون در انديشکده بروکينگز فعاليت مي کند در تحليلي مفصل «برنامه جامع اقدام مشترک» را با طرح 6 سوال بررسي کرده است.
اول: پس از دهه اول توافق چه بر سر برنامه هسته اي ايران مي آيد؟
دوم: توافق چگونه به نگراني ها درباره ابعاد نظامي احتمالي برنامه هسته اي ايران در گذشته مي پردازد؟
سوم: آيا دسترسي آژانس به سايت هاي حساس از لحاظ زماني کافي است؟
چهارم: محدويت ها بر انتقال تسليحات متعارف و فعاليت هاي موشک بالستيک چه اهميتي دارد؟
پنجم: الزامات رفع تحريم ها از جمله آزاد سازي بيش از 100ميليارد دارايي هاي بلوکه شده چيست؟
ششم: عواقب رد توافق(در کنگره) کدامند؟
آينهورن در پاسخ به سوال اول مي نويسد: عوامل متعدد توافق هسته اي مانع از افزايش سريع قابليت ايران در موضوع غني سازي مي شود. محدوديت سختگيرانه در موضوع توسعه و تحقيق طي 10 سال اول باعث مي شود ايران نيازمند توسعه و تحقيق بيشتري بر روي سانتريفيوژهاي پيشرفته پس از سال دهم باشد.
وي در پاسخ سوال دوم مي نويسد: محدوديت هاي سازمان ملل درباره واردات تکنولوژي هاي حساس براي اهداف نظامي و همزمان فراهم کردن مسير کسب تجهيزات با استفاده دو گانه و با کاربردهاي صلح آميز مانع از تلاش ايران براي واردات مواد و تجهيزات با هدف نظامي کردن برنامه هسته اي مي شود. با اجراي سختگيرانه برنامه اقدام مشترک، جمع آوري اطلاعات پيوسته، و تهديد معتبر توسل به زور در صورت تلاش براي گريز هسته اي ايران مي توان اين کشور را از اعمال گزينه ساخت سلاح هسته اي بازداشت، حتي اگر خروجي موضوع پي ام دي کاملارضايت بخش نباشد.
تحليلگر ارشد آمريکايي در پاسخ به سوال سوم مي نويسد: سيستم بازرسي اعمال شده در برنامه اقدام مشترک کامل نيست، اما از لحاظ زماني براي ممانعت از جابه جايي و يا پنهان کردن شواهد فعاليت هاي غيرقانوني کافي است.
دستيار سابق وزير خارجه آمريکا در پاسخ به سوال چهارم مي نويسد: با وجود اينکه تحريم هاي تسليحاتي و موشکي ايران زمان پايان دارد و با وجود اينکه ايران هيچ قصدي براي رعايت آنها ندارد، نفس وجود آنها ارزش دارد. طي مهلت 5 و 8 ساله تا پايان تحريم ها، آمريکا و شرکايش فرصت خواهند داشت تا قابليت هاي تسليحات متعارف و دفاع موشکي در منطفه را تقويت کنند. براي حفظ برتري هاي کيفي اسرائيل و کشورهاي عربي خليج فارس، کنگره بايد به آنها فروش تسليحات را پيشنهاد کند و تفاهم نامه جديد کمک نظامي 10 ساله به اسرائيل را تصويب کند.
به گزارش تسنيم، آينهورن در پاسخ به سوال پنجم مي نويسد: تحريم هاي مرتبط با موضوعات غيرهسته اي (همچون حمايت از تروريسم، مسئله حقوق بشر) باقي خواهند ماند و تحريم هاي اضافي مي تواند تحميل شود.
وي در پاسخ به سوال ششم نيز مي نويسد: با نزديک شدن به زمان راي کنگره درباره برجام، بحث درباره عواقب رد آن تشديد شده است. دولت استدلال مي کند که در صورت رد آن، رژيم تحريم ها به رهبري آمريکا از هم مي پاشد؛ آمريکا منزوي مي شود؛ ايران به سرعت قابليت هاي هسته اي خود را افزايش مي دهد؛ چشم اندازها براي يک منازعه نظامي افزايش مي يابد. محالفان توافق سناريوي روشن تري را ترسيم مي کنند: آمريکا حمايت براي تحريم هاي شديد تر را فراهم خواهد کرد؛ اعضاي ائتلاف بين المللي تحريم ها به اميد برگرداندن مذاکرات به ريل با هم متحد مي شوند؛ مانع از تقابل(نظامي) مي شوند و از اعمال تحريم ها بر شرکت هاي خود اجتناب مي کنند؛ ايراني ها به فريز کردن برنامه هسته اي خود (براساس توافق موقت ژنو) ادامه مي دهند؛ و در آينده نزديک مذاکرات براي دستيابي به توافقي بهتر از سر گرفته مي شود و نتيجه حاصل مي شود.
در پايان اين يادداشت آمده است: علي رغم کاستي هاي توافق وين، مرور دقيق برنامه جامع اقدام مشترک نشان مي دهد که قادر خواهد بود- به ويژه زماني که با سياست هاي پيشنهادي در اين متن تکميل شود- ايران را از تبديل شدن به دولتي هسته اي براي آينده قابل پيش بيني جلوگيري کند و منافع امنيتي آمريکا و شرکاي منطقه اي واشنگتن را تامين کند.
در صورت رد توافق در کنگره زماني که در آينده مذاکرات جديد آغاز شود حجم و پيچيدگي فني برنامه هسته اي ايران به طرز قابل ملاحظه اي بزرگتر از وضعيت فعلي خواهد بود و کسب يک «توافق بهتر» اکنون و يا در آينده توهمي بيش نيست.
تخت روانچي: قلب رآکتور اراک مصرفي ندارد و با بتن پر مي شود!
«مجيد تخت روانچي» معاون وزير امور خارجه و عضو تيم مذاکره کننده هسته اي در کميسيون اصل 90 مجلس شوراي اسلامي گفت: چيزي که در رآکتور اراک پر مي شود، مخزن نيست، بلکه قلب آن است که هيچ مصرفي ندارد و اين قلب برداشته شده و قلب جديد با طراحي جديد جايگزين آن مي شود؛ قلب جديد به مراتب پيشرفته تر است و حدود 4 سال راه اندازي آن طول مي کشد.
تخت روانچي افزود: در مذاکراتي که با اعضاي 1+5 داشتيم، دکتر ظريف وزير امور خارجه کشورمان به دفعات مطرح کرد: شما در جنگ تحميلي با صدام همدست بوده ايد.
وي در ادامه گفت: همه ما در چتر مجموعه نظام هستيم و از طريق گفت وگو نظراتمان را به هم نزديک مي کنيم و سياست ما نزديک شدن به مجلس و نمايندگان است.
کاخ سفيد و رد برجام در کنگره
به گزارش تسنيم، در طول تاريخ آمريکا، کنگره اين کشور بيش از 200 معاهده و يا توافقنامه بين المللي را رد کرده يا خواهان اعمال تغييراتي در آنها شده است، در اين ميان 80 معاهده و توافقنامه چندجانبه بوده اند.
آسوشيتدپرس مي نويسد که راي گيري ماه سپتامبر درباره برجام تبديل به يک بن بست عظيم بين باراک اوباما و کنگره شده، با اين حال اگر قانونگذاران اين برنامه اقدام را رد کنند بازي براي کاخ سفيد پايان نمي يابد.
اوباما براي اينکه براساس توافقنامه، ميلياردها دلار از دارايي هاي ايران را تازماني که تهران به تعهداتش پايبند است پس دهد، حداقل در زمان کنوني، نيازي به تاييد کنگره ندارد.
با توجه به اينکه حزب قديمي بزرگ (حزب جمهوري خواه) کنترل هر دو مجلس کنگره، مجلس نمايندگان و مجلس سنا، را در اختيار دارد، انتظار مي رود که برجام را رد کند. اوباما وعده داده که اين اقدام کنگره را وتو خواهد کرد. حال سوال اين است که آيا مخالفين برجام مي توانند آراء لازم (دوسوم) براي خنثي ساختن وتوي اوباما را بدست آورند يا نه؟
اما هم دموکرات ها و هم جمهوري خواهان پيش بيني مي کنند وتوي اوباما پابرجا خواهد ماند - مخالفين راي کافي براي خنثي ساختن وتو را ندارند. بيش از نيمي از دموکرات هاي سنا و مستقل هاي مورد نياز براي 34 راي لازم براي پابرجا ماندن وتو اعلام کرده اند که از توافق حمايت مي کنند. تاکنون البته يک ضربه بزرگ وارد آمده است - چاک شامر، سناتور نيويورک، نفر سوم دموکرات ها در سنا و رهبر آينده حزب اعلام کرده مخالف برجام است.
در مجلس نمايندگان، بيش از 45 دموکرات از برجام حمايت مي کنند. نانسي پلوس، رهبر حزب دموکرات، صراحتا اعلام کرده آراء لازم براي حفظ توافق را در اختيار دارد. تاکنون ده نماينده دموکرات مخالفتشان با برجام را اعلام کرده اند.
اوباما مي تواند برخي از تحريم هاي آمريکا را به حالت تعليق درآورد. وي مي تواند با دستوري جديد مجوز مبادلات مالي را صادر کند. در حوزه مالي، اوباما مي تواند از دستورهاي اجرايي براي برداشتن برخي افراد و نهادهاي ايران، شامل تقريبا بيش از 10 بانک، از ليست هاي تحريم آمريکا اقدام کرده و بدين ترتيب اين افراد و نهادها ديگر هدف جرائم اقتصادي نباشند.
تنها کنگره مي تواند تحريم هايش را لغو، تحريم هايي که جزو سخت ترين ها بوده و شامل بخش انرژي، بانک مرکزي و نيز قسمت هاي حياتي اقتصاد مي شوند. با اين حال، کارشناسان مي گويند، اوباما مي تواند تاثيرات برخي از اين تحريم ها را کاهش داده و براي تسهيل ساير تحريم ها با اروپايي ها همکاري کند.
