نگاه اقتصادي
تاوان اشتباه محاسباتي دولت از جيب مردم 24 خرداد- 94
تاوان اشتباه محاسباتي دولت از جيب مردم 24 خرداد- 94
نويسنده:
عبدالحسين رضوي
منتقدان اقتصادی که نماینده ودلسوز مردم
شده اند .معلوم نیست که چرا این منتقدان سیستم
اقتصاد خری خمینی ازدوران خمینی تاحال را بررسی وتحلیل ونقد نمی کنند؟ یااینکه
چرانمی گویندکه دلیل بحران کنونی اقتصاد چیست؟ نقش پاسداران و برنامه ی هسته ای
وتحریم ها در این مورد چیست؟ . یااینکه چرا وضاع اقتصادی دردوران 8 ساله احمدی
نژاد باادعای پاک ترین دولت تاریخ احمدی
نژاد چگونه بود؟ چرا به جای قول تبدیل کردن پول نفت به نان وتوی سفره محرومان
بردن وارونه این قول عمل کرد .چون نه سفره
ها محرومان خالی ترشد که مبلغ 800 میلیاردد لار درآمددرمدت 8 سال دوران احمدی نژاد
به خارج منتقل شد. درصورتیکه در شرایط کنونی دردفاع از برنامه ی هسته ای ومخالفت
مذاکره ی هسته ای منتقد اقتصادی ومدافع جیب مردم شده که خالی شده است؟
«اوین نامه ی کیهان:بودجه سال 94 با منابع عمومي 224 هزار ميليارد توماني و با نفت 72 دلاري، پيش بيني، تهيه و تقديم مجلس شد. اين در زماني بود که تا تصويب لايحه، قيمت نفت به زير 50 دلار رسيد، لذا دولت اعلام کرد که لايحه بودجه بايد متناسب با افت قيمت نفت تعيين شود، اما مجلس بودجه 224 هزار ميليارد توماني پيشنهادي دولت را به 236 هزار ميليارد تومان افزايش داد و اعلام کرد اعداد و ارقام در اعتبارات هزينه هاي تملک دارايي سرمايه اي بر پايه 236 هزار ميليارد تومان است که اين عدد خوشبينانه و غيرواقعي است.»
هر کس با شنيدن اين سخنان- که از زبان جناب نوبخت و در اجلاس فرمانداران سراسر کشور بيان شده- به اين نتيجه مي رسد که پافشاري بي مورد نمايندگان و عدم انجام کار کارشناسي در مجلس در برآورد و پيش بيني قيمت واقعي نفت، سبب شده که امروز دولت در اداره امور با مشکل و کسري بودجه مواجه باشد!
اما آيا واقعا نيز چنين است!؟
بر اساس مقررات قانوني، بودجه سالانه از سوي دولت ها براي تصويب به مجلس تقديم مي شود و نمايندگان پس از بحث و بررسي، پيشنهادات دولت را تصويب مي کنند و يا در صورت لزوم آن را تغيير مي دهند.
سال گذشته و در جريان ارائه لايحه بودجه 1394 از سوي دولت به مجلس، قيمت پايه نفت رقم 72 دلار در نظر گرفته شده بود.
نمايندگان زيادي معتقد بودند با توجه به نقش آفريني هاي عربستان و با عنايت به اوضاع توليد و مصرف جهاني، عدد پيشنهادي غيرواقعي و غيرقابل تحقق است. آنها معتقد بودند نفت 72 دلاري کاملاخوشبينانه است و با تصويب آن، کسري بودجه جدي گريبان دولت را خواهد گرفت. لذا در اين خصوص به دولت تذکر دادند.
در آن زمان مرکز پژوهش هاي مجلس نيز در چند گزارش مبسوط و علمي به دولت و مجلس هشدار داد که نفت 72 دلاري براي سال 94 محقق نخواهد شد.
به عنوان نمونه، اندکي پيش از تصويب بودجه 94، مرکز پژوهش هاي مجلس گزارشي منتشر کرد که در آن با تکيه بر نظرات کارشناسان داخلي و بين المللي و تحولات بازار جهاني نفت در ماه هاي گذشته، پيش بيني قيمت نفت در سال بعد ارائه شده بود. در آن گزارش با عنايت به مسائل مهم و غيرقابل انکاري همچون محدود ماندن تقاضاي جهاني نفت و نيز ادامه سياست عرضه نفت مازاد توسط برخي توليدکنندگان علي رغم کاهش قيمت، پيش بيني شده بود که نفت به قيمت قبل باز نخواهد گشت و فصلي نو در بازار فروش نفت آغاز شده است که تفاوت هاي جدي با دوران قبل از خود دارد.
مرکز پژوهش ها با اتکا به اين تحليل ها، پيشنهاد کرده بود که بودجه سال 94 بر اساس نفت 60 دلاري بسته شود تا دولت دچار کسري بودجه نشود.
در مقابل اين نظر کارشناسي و متقن، نوبخت که رئيس سازمان مديريت و برنامه ريزي دولت بود قاطعانه از پيشنهاد دولت دفاع مي کرد! به جز او وزير نفت هم معتقد بود که نفت 72 دلاري حتما محقق مي شود! برآيند سخنان آن روز مقامات دولت و جنجال رسانه هاي حامي آنها اين بود که عده اي با مخالفت با بودجه پيشنهادي دولت، قصد سنگ اندازي در مسير خدمت آنها را دارند و مي خواهند عقده هاي سياسي خود را با دستکاري در ارقام بودجه بروز دهند!
شايد مهم ترين خطاي نمايندگان مجلس را بايد اينجا ديد که تسليم اين نمايش ها و جنجال ها شده و نظر کارشناسان فن را به کناري نهادند! آنها براي جلب نظر مساعد دولت و گرفتن بهانه از دست هوچي ها، به عدد پيشنهادي دولت تن داده و آن را تصويب کردند!
اکنون با گذشت سه ماه از سال 94 همه شواهد حکايت از آن دارد که پيش بيني هاي دولت باز هم نادرست از آب درآمده و نظر مجلس و مرکز پژوهش ها عاقلانه تر و صحيح تر بوده است. اين روزها خبري از نفت 72 دلاري نيست و هيچ کس هم احتمال رسيدن نفت به چنين قيمتي را نمي دهد. هيچ کس هم يقه دولت را به خاطر اين پيش بيني غلط و در نتيجه تحميل کسري بودجه هنگفت به کشور را نگرفته و مورد بازخواست قرار نمي دهد. اما دولت براي جبران کسري بودجه به هر دري مي زند و به عنوان نمونه، برخلاف همه وعده هاي خود قيمت بنزين را آزاد مي کند!
دولت اکنون به جاي پذيرش شجاعانه اشتباه برآورد خود، کاسه کوزه ها را بر سر نمايندگان مجلس مي شکند و اصلابه روي خودش هم نمي آورد که اصرار و پافشاري بي مورد و غيرعلمي آنها چنين وضعي را رقم زده است!
البته ذکر اين نکته هم ضروري است که اين نخستين باري نبود که دولت به حرف متخصصان توجهي نکرد و تصميمات تخيلي گرفت! مثلادر زمان بررسي بودجه سال 93 نوبخت ادعا کرده بود «قيمت نفت زير 100 دلار نخواهد آمد» و همين اصرار و گرفتن ژست کارشناسي منجر به تصويب بودجه با نفت 100 دلاري شد اما بررسي قيمت نفت در سال 93 نشان مي دهد که متوسط قيمت نفت در آن سال، کمتر از 70 دلار بود و کسري بودجه قابل توجهي گريبان دولت را گرفته بود!
علي رغم ادعاهاي فراوان در استفاده از نخبگان و کارشناسان، ناتواني از عدم پيش بيني قيمت نفت و حتي عدم قبول توصيه مراکز پژوهشي و دلسوزان و تحميل هزينه ها و خسارات سنگين به کشور، نشان مي دهد که دولت اصرار بر اخذ تصميمات غيراصولي و غيرکارشناسي دارد.
«اوین نامه ی کیهان:بودجه سال 94 با منابع عمومي 224 هزار ميليارد توماني و با نفت 72 دلاري، پيش بيني، تهيه و تقديم مجلس شد. اين در زماني بود که تا تصويب لايحه، قيمت نفت به زير 50 دلار رسيد، لذا دولت اعلام کرد که لايحه بودجه بايد متناسب با افت قيمت نفت تعيين شود، اما مجلس بودجه 224 هزار ميليارد توماني پيشنهادي دولت را به 236 هزار ميليارد تومان افزايش داد و اعلام کرد اعداد و ارقام در اعتبارات هزينه هاي تملک دارايي سرمايه اي بر پايه 236 هزار ميليارد تومان است که اين عدد خوشبينانه و غيرواقعي است.»
هر کس با شنيدن اين سخنان- که از زبان جناب نوبخت و در اجلاس فرمانداران سراسر کشور بيان شده- به اين نتيجه مي رسد که پافشاري بي مورد نمايندگان و عدم انجام کار کارشناسي در مجلس در برآورد و پيش بيني قيمت واقعي نفت، سبب شده که امروز دولت در اداره امور با مشکل و کسري بودجه مواجه باشد!
اما آيا واقعا نيز چنين است!؟
بر اساس مقررات قانوني، بودجه سالانه از سوي دولت ها براي تصويب به مجلس تقديم مي شود و نمايندگان پس از بحث و بررسي، پيشنهادات دولت را تصويب مي کنند و يا در صورت لزوم آن را تغيير مي دهند.
سال گذشته و در جريان ارائه لايحه بودجه 1394 از سوي دولت به مجلس، قيمت پايه نفت رقم 72 دلار در نظر گرفته شده بود.
نمايندگان زيادي معتقد بودند با توجه به نقش آفريني هاي عربستان و با عنايت به اوضاع توليد و مصرف جهاني، عدد پيشنهادي غيرواقعي و غيرقابل تحقق است. آنها معتقد بودند نفت 72 دلاري کاملاخوشبينانه است و با تصويب آن، کسري بودجه جدي گريبان دولت را خواهد گرفت. لذا در اين خصوص به دولت تذکر دادند.
در آن زمان مرکز پژوهش هاي مجلس نيز در چند گزارش مبسوط و علمي به دولت و مجلس هشدار داد که نفت 72 دلاري براي سال 94 محقق نخواهد شد.
به عنوان نمونه، اندکي پيش از تصويب بودجه 94، مرکز پژوهش هاي مجلس گزارشي منتشر کرد که در آن با تکيه بر نظرات کارشناسان داخلي و بين المللي و تحولات بازار جهاني نفت در ماه هاي گذشته، پيش بيني قيمت نفت در سال بعد ارائه شده بود. در آن گزارش با عنايت به مسائل مهم و غيرقابل انکاري همچون محدود ماندن تقاضاي جهاني نفت و نيز ادامه سياست عرضه نفت مازاد توسط برخي توليدکنندگان علي رغم کاهش قيمت، پيش بيني شده بود که نفت به قيمت قبل باز نخواهد گشت و فصلي نو در بازار فروش نفت آغاز شده است که تفاوت هاي جدي با دوران قبل از خود دارد.
مرکز پژوهش ها با اتکا به اين تحليل ها، پيشنهاد کرده بود که بودجه سال 94 بر اساس نفت 60 دلاري بسته شود تا دولت دچار کسري بودجه نشود.
در مقابل اين نظر کارشناسي و متقن، نوبخت که رئيس سازمان مديريت و برنامه ريزي دولت بود قاطعانه از پيشنهاد دولت دفاع مي کرد! به جز او وزير نفت هم معتقد بود که نفت 72 دلاري حتما محقق مي شود! برآيند سخنان آن روز مقامات دولت و جنجال رسانه هاي حامي آنها اين بود که عده اي با مخالفت با بودجه پيشنهادي دولت، قصد سنگ اندازي در مسير خدمت آنها را دارند و مي خواهند عقده هاي سياسي خود را با دستکاري در ارقام بودجه بروز دهند!
شايد مهم ترين خطاي نمايندگان مجلس را بايد اينجا ديد که تسليم اين نمايش ها و جنجال ها شده و نظر کارشناسان فن را به کناري نهادند! آنها براي جلب نظر مساعد دولت و گرفتن بهانه از دست هوچي ها، به عدد پيشنهادي دولت تن داده و آن را تصويب کردند!
اکنون با گذشت سه ماه از سال 94 همه شواهد حکايت از آن دارد که پيش بيني هاي دولت باز هم نادرست از آب درآمده و نظر مجلس و مرکز پژوهش ها عاقلانه تر و صحيح تر بوده است. اين روزها خبري از نفت 72 دلاري نيست و هيچ کس هم احتمال رسيدن نفت به چنين قيمتي را نمي دهد. هيچ کس هم يقه دولت را به خاطر اين پيش بيني غلط و در نتيجه تحميل کسري بودجه هنگفت به کشور را نگرفته و مورد بازخواست قرار نمي دهد. اما دولت براي جبران کسري بودجه به هر دري مي زند و به عنوان نمونه، برخلاف همه وعده هاي خود قيمت بنزين را آزاد مي کند!
دولت اکنون به جاي پذيرش شجاعانه اشتباه برآورد خود، کاسه کوزه ها را بر سر نمايندگان مجلس مي شکند و اصلابه روي خودش هم نمي آورد که اصرار و پافشاري بي مورد و غيرعلمي آنها چنين وضعي را رقم زده است!
البته ذکر اين نکته هم ضروري است که اين نخستين باري نبود که دولت به حرف متخصصان توجهي نکرد و تصميمات تخيلي گرفت! مثلادر زمان بررسي بودجه سال 93 نوبخت ادعا کرده بود «قيمت نفت زير 100 دلار نخواهد آمد» و همين اصرار و گرفتن ژست کارشناسي منجر به تصويب بودجه با نفت 100 دلاري شد اما بررسي قيمت نفت در سال 93 نشان مي دهد که متوسط قيمت نفت در آن سال، کمتر از 70 دلار بود و کسري بودجه قابل توجهي گريبان دولت را گرفته بود!
علي رغم ادعاهاي فراوان در استفاده از نخبگان و کارشناسان، ناتواني از عدم پيش بيني قيمت نفت و حتي عدم قبول توصيه مراکز پژوهشي و دلسوزان و تحميل هزينه ها و خسارات سنگين به کشور، نشان مي دهد که دولت اصرار بر اخذ تصميمات غيراصولي و غيرکارشناسي دارد.
