گزیده خبرهای 25 اردیبهشت – 94 قسمت -3
رییس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی استان زنجان از شیوع بیماری تب مالت در این استان خبر داد. علیرضا بیگلری روز پنجشنبه در شورای برنامه ریزی استان، به تشریح وضعیت بیماری تب مالت در زنجان پرداخت و افزود: به دلیل کاهش اجرای برنامه های واکسیناسیون دام های این استان طی سالهای گذشته بیماری تب مالت در این استان روند افزایشی به خود گرفته است.وی یادآوری کرد: بر این اساس در سالهای قبل میزان شیوع این بیماری 20 در 100 هزار راس دام بوده که اکنون این میزان به 57 در 100 هزار راس دام رسیده است،بیگلری با بیان اینکه برای کاهش شمار مبتلایان به بیماری تب مالت شناسایی دام های آلوده و امحا آنها به اعتباری بالغ بر 12 میلیارد ریال نیاز دارد، تصریح کرد: در صورت بی توجهی و عدم کنترل این بیماری می تواند به معضلی بزرگ در حوزه پزشکی این استان تبدیل شود.وی ابراز کرد:در کوتاهترین زمان ممکن باید اقدامات پیشگیرانه برای کاهش مبتلایان به بیماری تب مالت انجام داد.ˈبیماری تب مالت یا ˈبروسلوزˈ یکی از بیماری های عفونی مشترک بین انسان و حیوان است که دامداران، روستاییان و مصرف کنندگان مواد لبنی خام و غیراستاندارد را بیش از دیگران تهدید می کند.بر اساس اعلام اداره بیماری های قابل انتقال بین انسان و حیوان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی سالانه 19 هزار نفر در کشور به تب مالت مبتلا می شوند و این روند معمولا در استانهای غربی کشور به ویژه استان زنجان شیوع بیشتری دارد.رییس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان زنجان همچنین خرید تخت فشار منفی برای کاهش انتقال بیماری های تنفسی این استان را لازم و ضروری بیان کرد و گفت: بر این اساس تخت های فشار منفی متناسب با نیاز مراکز بیمارستانی باید خریداری شود که این واحد دانشگاهی نیز علاوه بر منایع استانی از طریق وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی این موضوع را پیگیری می کند.
مطالعات نشان می دهد که مقدار ساعتی که افراد روزانه بر روی صندلی می‌نشیند، صرف نظر از داشتن ورزش‌های روزانه، به طور مستقیم با بیماری های قلبی، دیابت، سرطان و حتی مرگ همراه است.مشاغلی که مدام با پشت میز نشینی همراه است، به مرور زمان عمر افراد را کاهش می‌دهد و باید افزود که بی‌تحرکی های طولانی مدت به شدت به سلامتی آسیب می‌زند.نکته قابل تامل این است که پیاده روی تنها 2 دقیقه در ساعات اولیه صبح می‌تواند راهی برای مقابله با این بیماری ها باشد.متخصصان آزمایشاتی را بر روی 3243 فرد بزرگسال که لباس‌های مخصوص شتاب سنج پوشیده بودند، میزان فعالیت آنها اندازه گیری شد.آنها دریافتند فعالیت‌های باش شدت بالا( چون ایستادن نوشتن و مرتب کردن خانه) و یا حتی فعالیت‌های با شدت پایین (مانند قدم زدن) می‌تواند طول عمر افراد را افزایش دهد.به خاطر داشته باشید، افزایش فعالیت ها با میزان متوسط و شدید چون دوچرخه سواری، وزنه برداری، آهسته دویدن می‌توانند جایگزین بسیار مناسبی برای نشستن باشند.دانشمندان امیدوار بودند تا راه‌حل‌های مناسبی را ارائه دهند چرا که 80 درصد افراد آمریکایی به توصیه‌های ورزش( به مدت2 ساعت و نیم در هفته) توجهی ندارند.
دانشجوی دانشگاه محقق اردبیلی بامداد پنجشنبه در اتاق خود در خوابگاه دانشگاه، آخرین بار از گوشی همراه خود استفاده کرد و در پیامکی از خانواده خود خداحافظی و طلب حلالیت خواست .به گزارش ایرنا این دانشجو که در ترم دوم رشته مهندسی آب دانشکده فناوری های کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی تحصیل می کرد ، پس از ارسال آخرین پیامک خود به خانواده اش از راه دور، چهار قرص برنج مصرف کرد و آرام آرام آماده خواب ابدی شد.هنوز دوستان ، خانواده و مسوولان دانشگاه علت خودکشی این دانشجوی جوان را نمی دانند .یک مقام مسئوول در دانشگاه محقق اردبیلی گفت: این دانشجو ساعت سه و سی و شش دقیقه بامداد پس ار ارسال پیامکی به خانواده خود خودکشی کرده است.وی افزود: متولیان خوابگاه در ساعت چهار و دو دقیقه بامداد از ماجرای خودکشی وی مطلع شده و بلافاصله وی را به بیمارستان امام خمینی اردبیل منتقل کرده اند.او اظهار کرد: با وجود تلاش پرسنل بیمارستان و شستشوی معده این دانشجو، اجل به وی مهلت نداده و جوان دانشجو جان خود را از دست داد.این دانشجو اهل شهرستان خلخال در جنوب استان اردبیل بوده است .مقام های دانشگاه که از همان ابتدای حادثه پیگیر ماجرا بوده اند می گویند که موضوع را با دقت بررسی می کنند.
دولت یمن در اقدامی اعتراض آمیز، سفیر خود را از تهران فراخواند.به گزارش عصرایران ، شبکه اسکای نیوز عربی نوشت که دولت رئیس جمهور فراری یمن سفیر خود را از تهران فراخواند. این اقدام در اعتراض به سیاست های ایران در برابر یمن انجام شد.عبدربه منصور هادی رئیس جمهور فراری یمن به همراه شماری از وزیران و مقامات ارشد کشوری و لشکری، هم اکنون در ریاض پایتخت عربستان سعودی مستقر است و دولت در تبعید تشکیل داده است.یمن سفیر خود را از تهران فراخواند.البته در این خبر به این موضوع اشاره نشده است که سفیر یمن از تهران به کجا فراخوانده شده است زیرا رئیس جمهور یمن نیز پس از فرار از یمن در عربستان به سر می برد."ریاض یاسین" وزیر خارجه دولت در تبعید یمن نیز تهدید کرد روابط دیپلماتیک با تهران را قطع می کند.وی همچنین گفت: در صورتی که کشتی ایرانی بدون کسب مجوز قبلی وارد آب های یمن شود همه اقدامات برای مقابله با این کشور بکارگرفته خواهد شد.هلال احمر ایران یک فروند کشتی حامل کمک های بشردوستانه به سمت یمن اعزام کرده است. آب های یمن در محاصره نیروهای نظامی ائتلاف سعودی است.سفارت یمن در تهران هم اکنون در اختیار دیپلمات های دولت در تبعید یمن (دولت رئیس جمهور فراری یمن) است.دولت ایران همزمان با حفظ روابط با سفیر و دیپلمات های دولت در تبعید یمن در سفارت این کشور در تهران، دولت حوثی ها (گروه انصارالله) در صنعا را به رسمیت می شناسد.هم اکنون در یمن، دو دولت در حال فعالیت هستند. دولت نخست هم اکنون کنترل صنعا پایتخت و 90 درصد خاک یمن را در دست دارد و توسط ائتلاف حوثی ها و حزب کنگره ملی به رهبری علی عبدالله صالح رئیس جمهور سابق یمن تشکیل شده است.دولت دوم به رهبری عبدربه منصور هادی رئیس جمهور فراری یمن در ریاض مستقر است.دولت حوثی ها روابط خوبی با ایران دارد و از تهران حمایت می کند در مقابل دولت هادی مخالف سیاست های تهران است.سازمان ملل متحد و سایر کشورهای جهان دولت هادی را به رسمیت می شناسند و هنوز هیچ کشوری به استثنای ایران، دولت حوثی ها را به رسمیت نشناخته است.دولت هادی از حمله نظامی ائتلاف سعودی به یمن حمایت می کند در حالی که دولت حوثی ها به مقابله با این حملات برخواسته است.
به رغم تهدید و خط و نشان‌های مکرر بانک مرکزی، باز هم بانک‌های مجوزدار و زیرنظر بانک مرکزی این‌بار با ترفند تغییر نرخ سود سپرده‌های کوتاه‌مدت در صدد دور زدن نرخ‌های جدید سود برآمده‌اند.به گزارش جام جم، در حالی که یک هفته از اجرای نرخ‌های جدید سود بانکی توسط بانک‌ها نمی‌گذرد و به رغم تهدید و خط و نشان‌های مکرر بانک مرکزی، باز هم بانک‌های مجوزدار و زیرنظر بانک مرکزی این‌بار با ترفند تغییر نرخ سود سپرده‌های کوتاه‌مدت در صدد دور زدن نرخ‌های جدید سود برآمده‌اند. قبلا کارشناسان اقتصادی به بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار هشدار داده بودند چون قیمت واقعی پول در اقتصاد ایران بیش از ارقامی است که به صورت دستوری به شبکه بانکی ابلاغ می شود، بانک ها دیر یا زود و خواه ناخواه برای حفظ سپرده های خود مجبور به اجرای ترفندهایی برای دورزدن نرخ های دستوری هستند.این پیش بینی کارشناسی خیلی زوددرست از آب درآمد و هنوز یک هفته از اجرای نرخ های جدید سود بانکی در بانک ها نگذشته که ترفندهای جالب وخلاقانه بانک های دارای مجوز دردور زدن این نرخ ها آشکار می شود.جالب اینجاست که اکنون دیگر صحبت از موسسات مالی و اعتباری غیرمجاز نیست که همه تقصیرات شبکه بانکی بر سر آنها آوار شود بلکه این بار تخلف مستقیما از سوی بانک های دارای مجوز و قانونی انجام می شود؛ بانک هایی که هنوز یک هفته از توافقشان بر سر نرخ های جدید سود نگذشته به لطایف الحیل آن را دور می زنند تا جایی که رئیس شورای هماهنگی بانک های دولتی عطای برخی تصمیمات و توافقات بین بانک ها رابه لقای آن بخشیده واز بانک مرکزی خواسته جلوی آزادی عمل بانک ها در تعیین نرخ سود سپرده های زیریک سال را بگیرد.ترفند جالب
ترفند جدید بانک ها برای دور زدن نرخ های جدید سود بانکی درنوع خود خلاقانه است. آنان برای حفظ سپرده های خود، نزدیک ترین نرخ به سقف سود سپرده یکساله 20 درصدی رابرای سپرده های روزشمار و کوتاه مدت خود به مشتری پیشنهاد می دهند.یعنی نرخ 19.97 درصد را برای دریافت سپرده روزشمار در نظرگرفته اند و روشن است چنین نرخی نقض غرض است زیرا دراین صورت دیگر کسی حاضر به سپرده گذاری به مدت یک سال در بانک ها نیست و ترجیح می دهد پول خود را یا به صورت کوتاه مدت 3 ماهه یا روزشمار به بانک ها بسپارد تا ضمن دریافت سود، هر زمان به آن نیاز داشت بلافاصله به آن دسترسی یابد.روشن است این امر روح مصوبه بانک مرکزی برای کاهش نرخ سود بانکی را نقض کرده وحتی نرخ سود سپرده های زیر یک سال را در مواردی افزایش هم خواهد داد.به این ترتیب آش آن قدر شور شد که رئیس شورای هماهنگی بانک های دولتی که خود مشوق شورای پول و اعتبار برای آزاد گذاشتن بانک ها برای تعیین نرخ سود سپرده های زیریک سال بود، بلافاصله 180 درجه تغییر موضع داده و از بانک مرکزی خواست این اختیار را از بانک ها بگیرد.ظاهرا وی براین باور بود که بانک ها برتوافق قبلی صورت گرفته مبنی برتعیین نرخ سود سپرده های کوتاه مدت برمبنای 10 درصد پایبند خواهند بود اما همان بانک های مجاز توافق بین خود را نیز حرمت نگذاشتند.در نرخ سود سپرده های کوتاه مدت تجدید نظرکنید
رئیس شورای هماهنگی بانک های دولتی با تاکید بر لزوم تجدید نظر شورای پول و اعتبار در آزاد گذاشتن تعیین نرخ سپرده های زیر یک سال، گفت: بانک های بزرگ در جلسه ای مشترک درباره نرخ سپرده های 3 تا 9 ماه توافق کرده بودند.به گزارش جام جم، عبدالناصر همتی افزود: مدیران بانک های دولتی از جمله ملی، صادرات، تجارت، سپه و دیگر بانک های مهم، نرخ سپرده های 3 ماهه، 6 ماهه و 9 ماهه را به ترتیب 14، 16 و 19 درصد تعیین و بر رعایت این نرخ ها تاکید کردند.وی افزود: در جلسه مدیران بانک ها تصمیم گیری شد به سپرده های دفترچه ای زیر 3 ماه نیز بیشتر از 10 درصد سود پرداخت نشود.مدیرعامل بانک ملی ایران با اشاره به مصوبه شورای پول و اعتبار و دستورالعمل بانک مرکزی درباره نرخ 20 درصدی سود سپرده های یک ساله و واگذاری تعیین نرخ های زیر یک سال به بانک ها، اظهار کرد: برخی بانک ها و موسسه ها تصمیم شورای هماهنگی بانک های دولتی را قبول ندارند و برای جذب سپرده برای سپرده های زیر یک سال نرخ سود 19.5 و 19.75 درصدی تعیین کرده اند که این روند در میان مدت و بلندمدت مشکل ساز خواهد بود و انتظار داریم شورای پول و اعتبار فکری کند و مجبوریم به جمع بندی برسیم.همتی با اشاره به این که هم اکنون برخی بانک ها برای سپرده های کوتاه مدت خود سود 19.75 درصدی تعیین کرده اند، گفت: اگر در این رقابت نرخ سود سپرده های کوتاه مدت 19.5 درصد شود، در عمل قیمت تمام شده پول بشدت افزایش می یابد و نمی توان تسهیلات با نرخ 24 درصد به سرمایه گذاری و تولید پرداخت کرد و این روند نقض غرض است.رئیس شورای هماهنگی بانک های دولتی خاطرنشان کرد: آنچه شورای پول و اعتبار درباره نرخ سود 20 درصدی برای سپرده های یکساله تصویب کرد، پیشهاد شورای هماهنگی بانک ها بود و درباره سپرده های کوتاه مدت نیز این پیشنهادها داده شده بود.همتی تاکید کرد: هدف از تعدیل نرخ های سود این بود که به کاهش نرخ سود تسهیلات منجر شود که اکنون 24 درصد شده است و این که چاره نداشتیم نرخ سود سپرده ها برای نزدیک شدن به نرخ تورم کاهش یابد.مدیرعامل بانک ملی ایران گفت: در پیشنهاد اولیه ای که بانک ها به شورای پول و اعتبار ارائه کردند نرخ سپرده های زیر سه ماه 10 درصد در نظر گرفته شد زیرا این سپرده ها پول هایی است که به دلیل گردش مالی واحدها، شرکت ها و افراد برای امور مختلف کم و زیاد می شود.همتی با اشاره به این که پس از یک ماه می توان از تعدیل نرخ های سود ارزیابی داشت، گفت: اگر قرار باشد نرخ سود سپرده های یک تا 9 ماهه نزدیک 20 درصد باشد، در حالی که سپرده گذار می تواند با 0.25 یا 0.5 درصد کمتر سود سپرده کوتاه مدت بگیرد و هر لحظه هم به پول خود دسترسی داشته باشد، دیگر کسی سپرده یکساله باز نمی کند و به عنوان مشتری انگیزه ای ندارد پول خود را یک سال قفل کند و این اتفاق نقض غرض است.رئیس شورای هماهنگی بانک های دولتی افزود: در این شرایط هم نظام بانکی، هم بازار سرمایه و هم سیستم نظارتی دچار مشکل جدی خواهد شد.بنا بر این گزارش، به واقع می توان این گونه ارزیابی کرد که برنامه مهم دولت درکاهش نرخ سود بانکی با کارشکنی خود بانک ها ترک برداشته است. دراین میان البته ضعف قاطعیت و قدرت نظارتی بانک مرکزی هم به چشم می آید زیرابانک ها با وجود آن همه تشر و خط و نشان و تهدید باز هم راه خود را رفتند و در این میان توافق بین خودرا نیز زیر پا گذاشتند تا شاید این نتیجه حاصل شود که بانک مرکزی باید به جای کوبیدن هر دم و هر زمان برطبل برخورد با موسسات غیرمجاز، اول مجوزدارها را رام و مطیع کند و بعد سراغ دیگران برود.
ترفند جدید بانک ها برای دور زدن نرخ های جدید سود بانکی درنوع خود خلاقانه است. آنان برای حفظ سپرده های خود، نزدیک ترین نرخ به سقف سود سپرده یکساله 20 درصدی رابرای سپرده های روزشمار و کوتاه مدت خود به مشتری پیشنهاد می دهند.یعنی نرخ 19.97 درصد را برای دریافت سپرده روزشمار در نظرگرفته اند و روشن است چنین نرخی نقض غرض است زیرا دراین صورت دیگر کسی حاضر به سپرده گذاری به مدت یک سال در بانک ها نیست و ترجیح می دهد پول خود را یا به صورت کوتاه مدت 3 ماهه یا روزشمار به بانک ها بسپارد تا ضمن دریافت سود، هر زمان به آن نیاز داشت بلافاصله به آن دسترسی یابد.روشن است این امر روح مصوبه بانک مرکزی برای کاهش نرخ سود بانکی را نقض کرده وحتی نرخ سود سپرده های زیر یک سال را در مواردی افزایش هم خواهد داد.به این ترتیب آش آن قدر شور شد که رئیس شورای هماهنگی بانک های دولتی که خود مشوق شورای پول و اعتبار برای آزاد گذاشتن بانک ها برای تعیین نرخ سود سپرده های زیریک سال بود، بلافاصله 180 درجه تغییر موضع داده و از بانک مرکزی خواست این اختیار را از بانک ها بگیرد.ظاهرا وی براین باور بود که بانک ها برتوافق قبلی صورت گرفته مبنی برتعیین نرخ سود سپرده های کوتاه مدت برمبنای 10 درصد پایبند خواهند بود اما همان بانک های مجاز توافق بین خود را نیز حرمت نگذاشتند.در نرخ سود سپرده های کوتاه مدت تجدید نظرکنید
رئیس شورای هماهنگی بانک های دولتی با تاکید بر لزوم تجدید نظر شورای پول و اعتبار در آزاد گذاشتن تعیین نرخ سپرده های زیر یک سال، گفت: بانک های بزرگ در جلسه ای مشترک درباره نرخ سپرده های 3 تا 9 ماه توافق کرده بودند.به گزارش جام جم، عبدالناصر همتی افزود: مدیران بانک های دولتی از جمله ملی، صادرات، تجارت، سپه و دیگر بانک های مهم، نرخ سپرده های 3 ماهه، 6 ماهه و 9 ماهه را به ترتیب 14، 16 و 19 درصد تعیین و بر رعایت این نرخ ها تاکید کردند.وی افزود: در جلسه مدیران بانک ها تصمیم گیری شد به سپرده های دفترچه ای زیر 3 ماه نیز بیشتر از 10 درصد سود پرداخت نشود.مدیرعامل بانک ملی ایران با اشاره به مصوبه شورای پول و اعتبار و دستورالعمل بانک مرکزی درباره نرخ 20 درصدی سود سپرده های یک ساله و واگذاری تعیین نرخ های زیر یک سال به بانک ها، اظهار کرد: برخی بانک ها و موسسه ها تصمیم شورای هماهنگی بانک های دولتی را قبول ندارند و برای جذب سپرده برای سپرده های زیر یک سال نرخ سود 19.5 و 19.75 درصدی تعیین کرده اند که این روند در میان مدت و بلندمدت مشکل ساز خواهد بود و انتظار داریم شورای پول و اعتبار فکری کند و مجبوریم به جمع بندی برسیم.همتی با اشاره به این که هم اکنون برخی بانک ها برای سپرده های کوتاه مدت خود سود 19.75 درصدی تعیین کرده اند، گفت: اگر در این رقابت نرخ سود سپرده های کوتاه مدت 19.5 درصد شود، در عمل قیمت تمام شده پول بشدت افزایش می یابد و نمی توان تسهیلات با نرخ 24 درصد به سرمایه گذاری و تولید پرداخت کرد و این روند نقض غرض است.رئیس شورای هماهنگی بانک های دولتی خاطرنشان کرد: آنچه شورای پول و اعتبار درباره نرخ سود 20 درصدی برای سپرده های یکساله تصویب کرد، پیشهاد شورای هماهنگی بانک ها بود و درباره سپرده های کوتاه مدت نیز این پیشنهادها داده شده بود.همتی تاکید کرد: هدف از تعدیل نرخ های سود این بود که به کاهش نرخ سود تسهیلات منجر شود که اکنون 24 درصد شده است و این که چاره نداشتیم نرخ سود سپرده ها برای نزدیک شدن به نرخ تورم کاهش یابد.مدیرعامل بانک ملی ایران گفت: در پیشنهاد اولیه ای که بانک ها به شورای پول و اعتبار ارائه کردند نرخ سپرده های زیر سه ماه 10 درصد در نظر گرفته شد زیرا این سپرده ها پول هایی است که به دلیل گردش مالی واحدها، شرکت ها و افراد برای امور مختلف کم و زیاد می شود.همتی با اشاره به این که پس از یک ماه می توان از تعدیل نرخ های سود ارزیابی داشت، گفت: اگر قرار باشد نرخ سود سپرده های یک تا 9 ماهه نزدیک 20 درصد باشد، در حالی که سپرده گذار می تواند با 0.25 یا 0.5 درصد کمتر سود سپرده کوتاه مدت بگیرد و هر لحظه هم به پول خود دسترسی داشته باشد، دیگر کسی سپرده یکساله باز نمی کند و به عنوان مشتری انگیزه ای ندارد پول خود را یک سال قفل کند و این اتفاق نقض غرض است.رئیس شورای هماهنگی بانک های دولتی افزود: در این شرایط هم نظام بانکی، هم بازار سرمایه و هم سیستم نظارتی دچار مشکل جدی خواهد شد.بنا بر این گزارش، به واقع می توان این گونه ارزیابی کرد که برنامه مهم دولت درکاهش نرخ سود بانکی با کارشکنی خود بانک ها ترک برداشته است. دراین میان البته ضعف قاطعیت و قدرت نظارتی بانک مرکزی هم به چشم می آید زیرابانک ها با وجود آن همه تشر و خط و نشان و تهدید باز هم راه خود را رفتند و در این میان توافق بین خودرا نیز زیر پا گذاشتند تا شاید این نتیجه حاصل شود که بانک مرکزی باید به جای کوبیدن هر دم و هر زمان برطبل برخورد با موسسات غیرمجاز، اول مجوزدارها را رام و مطیع کند و بعد سراغ دیگران برود.
تکنیک نو ظهور پیوند صورت، حالا دیگر سوژه درام‌‌های سینمایی نیست بلکه اتفاقی است که در اتاق‌های عمل می‌افتد و آرام آرام در ایران نیز در حال انجام است و آنطور که مدرس آکادمی جراحان پلاستیک و ترمیمی صورت آمریکا می‌گوید: می‌توانید «صورت» خود را پس از مرگ اهدا کنید. به گزارش آنا، در گذشته انجام پیوند صورت بیشتر در فیلم‌های تخیلی دیده می‌شد و کمی با واقعیت علم پزشکی و تصور عامه مردم فاصله داشت اما یک تیم جراحی پیوند صورت در فرانسه عمل پیوند «پوست صورت» را به خوبی انجام داد و پس از آن یک تیم از پزشکان آمریکایی با موفقیت اولین پیوند این کشور را انجام دادند. «کانی کالپ» زنی آمریکایی است که صورتش به دلیل شلیک گلوله همسرش متلاشی شده بود اما پزشکان اولین پیوند پوست را بر روی صورت او با موفقیت انجام دادند.
سال‌ها است که پیوند اعضای مختلف بدن، تبدیل به موضوعی عادی شده است. می‌توان گفت صحبت کردن از پیوند دیگر جای تعجب ندارد. برای بررسی این موضوع با دکتر محسن نراقی رئیس انجمن تحقیقات راینولوژی ایران که دارای بورد فوق تخصصی جراحی پلاستیک و ترمیمی صورت و همچنین جزو مدرسان آکادمی جراحان پلاستیک و ترمیمی صورت آمریکا است گفت‌و‌گویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
آیا تمایل برای پیوند صورت در ایران وجود دارد؟ پیوند صورت در چه مواردی و برای چه کسانی انجام می‌شود؟ در ترمیم نقایص و ناهنجاری‌های صورت همیشه روش‌های پیوند از خود بیمار در اولویت اول است اما بیمارانی هستند که حتی بعد از سی بار عمل جراحی، هنوز نتوانسته‌اند شکل قابل قبولی از صورت چه از نظر زیبایی و چه از نظر عملکرد بدست بیاورند. بنابراین پیوند صورت در نقایص و ناهنجاری‌های بسیار شدید صورت که در آن قسمت اعظم بافت صورت از بین رفته و نیاز به ترمیم جدی وجود دارد به عنوان یک گزینه درمانی مطرح است. تعداد بیماران و کاندیداهای پیوند صورت در ایران کم نیست. با توجه به جنگ هشت ساله با عراق، جنگ‌های منطقه‌ای در عراق و افغانستان و آمار بالای تصادفات جاده‌ای، بخش بزرگی از حادثه دیدگان، دچار درجات شدیدی از نقایص صورت می‌شوند. تمام امکانات از قبیل تکنولوژی و نیروی متخصص مورد نیاز برای انجام «پیوند صورت» در ایران مهیا است اما به دلیل مشکلات کار تیمی،تاکنون پزشکان موفق به انجام آن نشده‌اند.
آیا در ایران امکانات و تجهیزات لازم در این خصوص وجود دارد؟ از نظر مهارت‌های فردی، جراحان حاذق ایرانی، مایه افتخار ما در جهان هستند. به لحاظ تئوریک هم ابزار‌ها و تخصص‌های لازم مهیاست. جراحان مجرب، بخش‌های مجهز بیمارستانی، ابزار‌های لازم، لابراتوارهای لازم، همه و همه در ایران قابل دسترسی است. با پیشرفت فناوری در کنار شیوه‌های جدید جراحی، دستگاه‌ها و میکروسکوپ‌های فوق مدرن از یک سو و تجربه گروه‌های پیشرو جراحی در انجام پیوند صورت به لحاظ تکنیکی هم مشکل چندانی وجود ندارد، حتی می‌توان از تجربه و توان پزشکان ایرانی خارج از کشور که دارای تجاربی در این زمینه‌اند، بهره برد؛ یا اینکه برای شروع، تعدادی از جراحان صاحب صلاحیت، در چند تیم جراحی پیوند صورت که در خارج از کشور انجام می‌گیرد، به عنوان ناظر مشارکت کنند تا به فضای ذهنی و تجربه بهتری دست پیدا کنند.
مهم‌ترین اصل مورد نیاز برای انجام این دسته از جراحی‌های بسیار سخت چیست؟ عمده‌ترین مساله موجود در کارهای بزرگ و گروهی همانند پیوند صورت، هماهنگی و اتحادی است که در همه سطوح باید وجود داشته باشد؛ چه در سطح بررسی‌ها و مراقبت‌های پیش از عمل، جلساتی که برگزار می‌شود، پروتکلی که حسب وضعیت بیمار نوشته می‌شود، مسائل حین جراحی که این هماهنگی پیش‌تر از هر زمان دیگری به چشم می‌خورد و مراقبت‌های بعد از عمل که البته این مرحله، تا پایان عمر بیمار ادامه خواهد داشت. بنابراین می‌توان گفت موفقیت در این پروسه، امکان پذیر نخواهد بود، مگر با رعایت نظم و هارمونی در تمام اجزا و پیش‌بینی بسیار دقیق همه موارد که مطمئنا تنها به قبل و هنگام عمل منتهی نمی‌شود و همانگونه که گفتم طول زندگی بیمار را در بر می‌گیرد.
آیا زمینه چنین مساله‌ای در کشور مهیاست؟ با کمال تاسف، کشور ما کمی در حوزه هماهنگی‌ها نیاز به کار بیشتری دارد. به آن معنا که در برخی سطوح احساس می‌شود دستیابی به هماهنگی مطلوب تا حدی دشوار است. شاید نیاز باشد برای انجام جراحی پیوند صورت، دولت مداخله کند و یک تاسیسات مجزا با استاندارد‌های لازم را تجهیز کند. متصدیان آن هم تمام مسائلی را که شاید در بیرون، کمتر به آن توجه می‌شود، در آن مهیا کنند و جراحان ما هم کار تیمی و گروهی را ارج بگذارند و قبول کنند که امروز، کارهای بزرگ، جز با داشتن یک گروه زبده و توانمند، انجام پذیر نیست. مهم این نیست که من رئیس یا مدیر یا سر تیم باشم یا نباشم. مهم این است که در کاری مشارکت می‌کنیم که امواج خیر مادی و معنوی آن، شاید به بسیاری از دردمندان سرزمینمان تسری پیدا می‌کند. هیچ منطقه‌ای در دنیا مانند ایران، بالقوه استعداد این کار را ندارد، چرا که هم پتانسیل علمی و تکنیکی لازم در میان جراحان کشور وجود دارد و هم، از آن مهم‌تر، ما به لحاظ تعداد موارد قابل جراحی، برتری بی‌چون و چرایی به کشورهای غربی داریم. آرزوی قلبی من و حتما بسیاری از همکاران ایرانی شاغل در آنسوی مرز‌ها این است که در کشور شرایطی فراهم آید که این پروسه به جریان بیفتد و ما هم بی‌هیچ چشمداشت مادی، هر جا که لازم باشد آماده خدمت به سرزمین مادریمان هستیم. «رد پیوند» تنها عارضه احتمالی پیوند صورت از فردی به فرد دیگر است که پزشکان جز تجویز داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی راه دیگری برای مقابله با آن ندارند اما چون زندگی بدون صورت امکانپذیر نیست پذیرش این ریسک‌ها برای بیماران قابل تحمل‌تر است
انجام این جراحی چه عواقبی برای بیمار می‌تواند داشته باشد؟ مهم‌ترین عارضه احتمالی این جراحی‌ها رد پیوند است. در پیوند صورت از فردی به فرد دیگر، اگر همه چیز خوب پیش برود، مهم‌ترین مساله رد پیوند است که پزشکی رایج، هیچ گزینه‌ای به جز مصرف داروهای سرکوبگر ایمنی پیش رو ندارد. با مطرح شدن امکان پیوند صورت، در محافل پزشکی سوالات زیادی درباره مراحل بعد از پیوند و خطرات ناشی از رد پیوند و مرگ متعاقب آن و عدم امکان اتکا به داروهای سرکوبگر ایمنی در دراز مدت بالا می‌گیرد و این پرسش اساسی مطرح می‌شود که کدام ترجیح دارد، اینکه بیمار عمل نشود و با همان صورت آسیب دیده به مدت طولانی ادامه حیات دهد، یا اینکه پیوند زده شود و با بهبود ظاهر و کارایی صورت، هم کیفیت زندگی خود و هم اثرات خطرناک ناشی از رد پیوند و مرگ زودهنگام‌تر را افزایش دهد. مساله بسیار پیچیده است. انتخاب طول عمر بیشتر یا کیفیت زندگی بهتر؟
چرا پیوند صورت را انجام می‌دهیم؟ آیا مخاطراتی در این زمینه وجود ندارد؟ چون ادامه زندگی بدون داشتن صورت، بسیار دشوار است. واقعیت این است که از زاویه اخلاق پزشکی، یک سری خطرهای مشخص و تعریف شده در این جراحی وجود دارد. بیمار در معرض ریسک بالای مشکلات و سرطان‌های ناشی از مصرف سرکوب کننده‌های دستگاه ایمنی قرار دارد. این، تجربه سالیانی است که بشر پیوند به شیوهٔ مرسوم را شروع کرده است. بنابراین، پاسخ دقیق‌تر به این دغدغهٔ بزرگ صاحب نظرهای اخلاق پزشکی، آن است که بیمار باید حتما دچار آسیب‌های بسیار شدیدی شده باشد تا جایی که خطرات ناشی از مصرف سرکوب کننده‌های ایمنی در برابر این آسیب‌ها ناچیز به نظر برسد. اینکه فردی بتواند بدون اینکه جلب توجه کند، با اعتماد به نفس در میان مردم رفت آمد و زندگی کند، معنی‌اش این نیست که صورتش را به او برگردانده‌ایم بلکه در حقیقت یک زندگی دوباره را به او هدیه کرده‌ایم. مثل معروفی در مورد موفقیت پیوند صورت وجود دارد که به «معجزه بقالی» معروف است. معنی این مثل این است که اگر ما بتوانیم فرد پیوند صورتی را را به جایی برسانیم که بتواند به بقالی برود، بدون اینکه توجه سایرین را به خود جلب کند، این یک معجزه خواهد بود. در مورد آینده علم پیوند صورت چه دورنمایی را می‌بینید؟ در حوزه مهندسی بافتی و سلول‌های بنیادی افق‌های جدید و ثمر بخشی پیش روی ما گشوده شده است یعنی کار به آنجا خواهد رسید که با استفاده از سلول‌های خود فرد بتوانیم بافت مورد نیاز پوست، غضروف، استخوان و یا عضله را به وجود آوریم. طبیعی است با این شیوه، نیازی به داروهای سرکوبگر ایمنی نخواهیم داشت. به عبارت دیگر تا زمانی که در پیوند صورت مجبور باشیم از فردی به فرد دیگر پیوند بزنیم، گرفتار دغدغه‌های رد پیوند و داروهای سرکوبگر خواهیم بود، اما باید دانست که آینده علم پیوند صورت بر اساس مهندسی بافتی بنا شده و بسیار روشن است.
آیا تاکنون در ایران موردی از جراحی پیوند صورت انجام شده است؟ خیر. دلیل انجام نشدنش این نیست که مهارت‌های جراحی و یا امکانات نیست بلکه دلیل آن نبودن همگرایی و امکان کارهای گروهی بزرگ در این زمینه است. همانطور که در پاسخ به سوال دوم گفتم پیوند صورت در ایران از نظر تکنیکی امکانپذیر است، مشکل کار تیمی است که با توجه به نبود انگیزه‌های فعالیت‌های بزرگ گروهی، هماهنگی تیم پزشکی برای این نوع عمل جراحی کاری دشوار است.
این جراحی توسط چه گروهی از پزشکی و متشکل از چه تیمی صورت می‌پذیرد؟ پروسه پیوند صورت عبارت است از برداشت کامل بافت پوستی، عضلات، اعصاب، استخوان‌ها و عروق خونی از صورت فرد اهدا کننده‌ای که به لحاظ بالینی دچار مرگ مغزی شده است. در واقع بسته به اندازه و وسعت آسیب یا ناهنجاری ایجاد شده در صورت فرد گیرنده پیوند، تیم جراحان با پیوند بافت‌ها شروع به بازسازی تخریب‌ها و نقایص صورت می‌کنند. هر بافت را باید به نقطهٔ مشابه درگیرنده پیوند زد تا عملکرد به آن بافت برگردد و صورت جدید، حیات خود را بازیابد.
این عمل جزو مشکل‌ترین اعمال جراحی ترمیمی در دنیاست که مدت عمل جراحی گاهی تا ۲۰ ساعت به طول می‌انجامد. انجام پیوند صورت نیازمند همکاری جراحان پلاستیک صورت؛ سروگردن، فک و صورت، عروق؛ مغز و اعصاب و نیز متخصصان بیهوشی؛ شیمی درمانی؛ داخلی، فیزیوتراپی، روان‌شناسی و چند تخصص دیگر است.
جراحی پیوند صورت به امکاناتی نیاز دارد؟ اولین گام در پیوند صورت، انتخاب صحیح بیمار مناسب پیوند صورت است یعنی بیماری که نیاز به پیوند دارد و خود او نیز مایل و هم واجد شرایط پیوند است. گام بعدی، پیدا شدن دهنده مناسب است، یعنی بیماری که دچار مرگ مغزی شده، ولی سر و صورت سالمی داشته باشد. از سوی دیگر، تیم جراحی متبحر که مشتمل بر چندین جراح متبحر و هماهنگ با تخصص‌های مختلف است نقشی تعیین کننده دارد. در ادامه جهت احراز شرایط پیوند بین دهنده و گیرنده پیوند باید آزمایش‌های بسیاری انجام داد. حالا خود عمل هم جزئیات مفصلی دارد. تامین خون‌رسانی بافت پیوندی از طریق عروق فرد گیرنده هم مساله‌ای بسیار اساسی است. گردش خون سرخرگی - سیاهرگی از چهار جهت ورودی و خروجی بالا و پایین، نقش بسیار مهمی در گرفتن پیوند دارد. درباره تیم جراحی هم باید گفت دو تیم جراح، یکی کنار فرد دهنده و دیگری کنار فرد گیرنده همزمان اقدامات لازم را انجام می‌دهند و طبق برنامه زمانی کار را پیش می‌برند. جراحی «پیوند صورت» نیازمند یک پروتکل‌های جراحی است تا اقداماتی از قبیل انتخاب بیمار، انتخاب فرد اهدا کننده، آمادگی تیم جراحی متبحر،انجام آرمایش‌های پیش از جراحی، بررسی سازگاری‌های سیستم ایمنی دهنده و گیرنده و ... به خوبی و پیش بینی شده انجام شود ماه‌ها پیش از جراحی لازم است تیم برنامه ریزان نسبت به تهیه یک پروتکل مفصل جراحی اقدام کنند. پروتکل، محتوی برنامه لحظه به لحظه جراحی توسط دو گروه است و به نوعی الگوریتم پایه‌ای کار به شمار می‌رود. هر اندازه پروتکل دقیق‌تر و محاسبه شده‌تر نوشته شده باشد، امکان موفقیت پیوند بیشتر است. از سوی دیگر، بررسی سازگاری‌های سیستم ایمنی دهنده و گیرنده و جایگاه مصرف داروهای سرکوبگر ایمنی، خود نیازمند تخصص‌ها و دانش دیگری است. انتخاب فرد دهنده هم اهمیت بسیاری دارد. به این معنا که فرد دهنده حتما باید به لحاظ عروقی شایسته پیوند باشد. فرد مسنی که دارای عروق گرفته و تنگ است، برای اهدای پیوند چندان مناسب نیست. بنابراین پیش از عمل، بررسی‌هایی از قبیل اولتراسوند، سی تی آنژیو یا آنژیو گرافی تا حد زیادی به اطلاعات ما درباره وضعیت عروقی فرد دهنده پیوند کمک می‌کند. اما گاهی بعضی از مشکلات تا بعد از باز کردن هم خودشان را نشان نمی‌دهند. بنابراین، در عمل پیوند صورت، ابتدا بافت فرد دهنده را باز می‌کنند و در صورت اطمینان از کیفیت عروقی و مسایل دیگر، عمل دوم یعنی عمل فرد گیرنده را آغاز می‌کنند.
آیا بُعد شخصیتی و روانشنانی این جراحی نیز مد نظر قرار گرفته است؟
صورت، مرکز هویت بدن هم هست و این پیچیدگی قضیه را دو چندان می‌کند. هم نقش صورت نسبت به اندام‌های پیوندی دیگر بدن متفاوت است و هم جلوه و ظاهر فرد در اینجا اهمیت پیدا می‌کند. اگر فرضا پیوند دست انجام شود، همین که عملکرد عمومی خود را تا حدی انجام دهد که فرد کارهای روزانه زندگی را انجام دهد، کفایت می‌کند، حالا شاید ظاهر خوبی هم نداشته باشد، ولی در صورت، ما مواجه با نقش بسیار متفاوتی هستیم که به نوعی در ارتباط تنگاتنگ با هویت فرد است. در همه جای دنیا این تصویر صورت فرد است که معرف هویت او در گذرنامه او است و مهم‌تر از آن توجه اجتماع بر «صورت» افراد است به طوری که همه در مورد صورت اظهار نظر می‌کنند. دست را می‌توان با دستکش پوشاند، اما صورت را نه. تمام بیماران پیوند صورت نیاز به یک مشاوره دقیق روان‌شناسی قبل و پس از جراحی دارند. بعد از عمل بیمار چهره جدیدی پیدا می‌کند که باید بتواند با آن کنار بیاید و از نظر روانی آن را قبول کند.
تفاوت پیوند صورت و سایر جراحی‌های ترمیمی صورت در چیست؟ پیوند صورت می‌تواند نوعی جراحی ترمیمی محسوب شود اما بر خلاف رویکرد‌های قدیمی که بافت از بیمار برداشته می‌شد و بعد از تغییر به دیگری منتقل می‌شد، پیوند شامل انتقال بافت مشابه از فرد دهنده به فرد گیرنده است. در پیوند صورت به جای استفاده از لایه‌های مختلف حاوی عروق ریز برای شکل دادن به ساختارهای اصلی صورت، خود صورت با تمام عناصر ساختاری پیچیده‌اش از دهنده به گیرنده منتقل می‌شود تا نتایج بهتری در عملکرد و زیبایی حاصل شود.
سال‌ها است که پیوند اعضای مختلف بدن، تبدیل به موضوعی عادی شده است. می‌توان گفت صحبت کردن از پیوند دیگر جای تعجب ندارد. برای بررسی این موضوع با دکتر محسن نراقی رئیس انجمن تحقیقات راینولوژی ایران که دارای بورد فوق تخصصی جراحی پلاستیک و ترمیمی صورت و همچنین جزو مدرسان آکادمی جراحان پلاستیک و ترمیمی صورت آمریکا است گفت‌و‌گویی انجام داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
آیا تمایل برای پیوند صورت در ایران وجود دارد؟ پیوند صورت در چه مواردی و برای چه کسانی انجام می‌شود؟ در ترمیم نقایص و ناهنجاری‌های صورت همیشه روش‌های پیوند از خود بیمار در اولویت اول است اما بیمارانی هستند که حتی بعد از سی بار عمل جراحی، هنوز نتوانسته‌اند شکل قابل قبولی از صورت چه از نظر زیبایی و چه از نظر عملکرد بدست بیاورند. بنابراین پیوند صورت در نقایص و ناهنجاری‌های بسیار شدید صورت که در آن قسمت اعظم بافت صورت از بین رفته و نیاز به ترمیم جدی وجود دارد به عنوان یک گزینه درمانی مطرح است. تعداد بیماران و کاندیداهای پیوند صورت در ایران کم نیست. با توجه به جنگ هشت ساله با عراق، جنگ‌های منطقه‌ای در عراق و افغانستان و آمار بالای تصادفات جاده‌ای، بخش بزرگی از حادثه دیدگان، دچار درجات شدیدی از نقایص صورت می‌شوند. تمام امکانات از قبیل تکنولوژی و نیروی متخصص مورد نیاز برای انجام «پیوند صورت» در ایران مهیا است اما به دلیل مشکلات کار تیمی،تاکنون پزشکان موفق به انجام آن نشده‌اند.
آیا در ایران امکانات و تجهیزات لازم در این خصوص وجود دارد؟ از نظر مهارت‌های فردی، جراحان حاذق ایرانی، مایه افتخار ما در جهان هستند. به لحاظ تئوریک هم ابزار‌ها و تخصص‌های لازم مهیاست. جراحان مجرب، بخش‌های مجهز بیمارستانی، ابزار‌های لازم، لابراتوارهای لازم، همه و همه در ایران قابل دسترسی است. با پیشرفت فناوری در کنار شیوه‌های جدید جراحی، دستگاه‌ها و میکروسکوپ‌های فوق مدرن از یک سو و تجربه گروه‌های پیشرو جراحی در انجام پیوند صورت به لحاظ تکنیکی هم مشکل چندانی وجود ندارد، حتی می‌توان از تجربه و توان پزشکان ایرانی خارج از کشور که دارای تجاربی در این زمینه‌اند، بهره برد؛ یا اینکه برای شروع، تعدادی از جراحان صاحب صلاحیت، در چند تیم جراحی پیوند صورت که در خارج از کشور انجام می‌گیرد، به عنوان ناظر مشارکت کنند تا به فضای ذهنی و تجربه بهتری دست پیدا کنند.
مهم‌ترین اصل مورد نیاز برای انجام این دسته از جراحی‌های بسیار سخت چیست؟ عمده‌ترین مساله موجود در کارهای بزرگ و گروهی همانند پیوند صورت، هماهنگی و اتحادی است که در همه سطوح باید وجود داشته باشد؛ چه در سطح بررسی‌ها و مراقبت‌های پیش از عمل، جلساتی که برگزار می‌شود، پروتکلی که حسب وضعیت بیمار نوشته می‌شود، مسائل حین جراحی که این هماهنگی پیش‌تر از هر زمان دیگری به چشم می‌خورد و مراقبت‌های بعد از عمل که البته این مرحله، تا پایان عمر بیمار ادامه خواهد داشت. بنابراین می‌توان گفت موفقیت در این پروسه، امکان پذیر نخواهد بود، مگر با رعایت نظم و هارمونی در تمام اجزا و پیش‌بینی بسیار دقیق همه موارد که مطمئنا تنها به قبل و هنگام عمل منتهی نمی‌شود و همانگونه که گفتم طول زندگی بیمار را در بر می‌گیرد.
آیا زمینه چنین مساله‌ای در کشور مهیاست؟ با کمال تاسف، کشور ما کمی در حوزه هماهنگی‌ها نیاز به کار بیشتری دارد. به آن معنا که در برخی سطوح احساس می‌شود دستیابی به هماهنگی مطلوب تا حدی دشوار است. شاید نیاز باشد برای انجام جراحی پیوند صورت، دولت مداخله کند و یک تاسیسات مجزا با استاندارد‌های لازم را تجهیز کند. متصدیان آن هم تمام مسائلی را که شاید در بیرون، کمتر به آن توجه می‌شود، در آن مهیا کنند و جراحان ما هم کار تیمی و گروهی را ارج بگذارند و قبول کنند که امروز، کارهای بزرگ، جز با داشتن یک گروه زبده و توانمند، انجام پذیر نیست. مهم این نیست که من رئیس یا مدیر یا سر تیم باشم یا نباشم. مهم این است که در کاری مشارکت می‌کنیم که امواج خیر مادی و معنوی آن، شاید به بسیاری از دردمندان سرزمینمان تسری پیدا می‌کند. هیچ منطقه‌ای در دنیا مانند ایران، بالقوه استعداد این کار را ندارد، چرا که هم پتانسیل علمی و تکنیکی لازم در میان جراحان کشور وجود دارد و هم، از آن مهم‌تر، ما به لحاظ تعداد موارد قابل جراحی، برتری بی‌چون و چرایی به کشورهای غربی داریم. آرزوی قلبی من و حتما بسیاری از همکاران ایرانی شاغل در آنسوی مرز‌ها این است که در کشور شرایطی فراهم آید که این پروسه به جریان بیفتد و ما هم بی‌هیچ چشمداشت مادی، هر جا که لازم باشد آماده خدمت به سرزمین مادریمان هستیم. «رد پیوند» تنها عارضه احتمالی پیوند صورت از فردی به فرد دیگر است که پزشکان جز تجویز داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی راه دیگری برای مقابله با آن ندارند اما چون زندگی بدون صورت امکانپذیر نیست پذیرش این ریسک‌ها برای بیماران قابل تحمل‌تر است
انجام این جراحی چه عواقبی برای بیمار می‌تواند داشته باشد؟ مهم‌ترین عارضه احتمالی این جراحی‌ها رد پیوند است. در پیوند صورت از فردی به فرد دیگر، اگر همه چیز خوب پیش برود، مهم‌ترین مساله رد پیوند است که پزشکی رایج، هیچ گزینه‌ای به جز مصرف داروهای سرکوبگر ایمنی پیش رو ندارد. با مطرح شدن امکان پیوند صورت، در محافل پزشکی سوالات زیادی درباره مراحل بعد از پیوند و خطرات ناشی از رد پیوند و مرگ متعاقب آن و عدم امکان اتکا به داروهای سرکوبگر ایمنی در دراز مدت بالا می‌گیرد و این پرسش اساسی مطرح می‌شود که کدام ترجیح دارد، اینکه بیمار عمل نشود و با همان صورت آسیب دیده به مدت طولانی ادامه حیات دهد، یا اینکه پیوند زده شود و با بهبود ظاهر و کارایی صورت، هم کیفیت زندگی خود و هم اثرات خطرناک ناشی از رد پیوند و مرگ زودهنگام‌تر را افزایش دهد. مساله بسیار پیچیده است. انتخاب طول عمر بیشتر یا کیفیت زندگی بهتر؟
چرا پیوند صورت را انجام می‌دهیم؟ آیا مخاطراتی در این زمینه وجود ندارد؟ چون ادامه زندگی بدون داشتن صورت، بسیار دشوار است. واقعیت این است که از زاویه اخلاق پزشکی، یک سری خطرهای مشخص و تعریف شده در این جراحی وجود دارد. بیمار در معرض ریسک بالای مشکلات و سرطان‌های ناشی از مصرف سرکوب کننده‌های دستگاه ایمنی قرار دارد. این، تجربه سالیانی است که بشر پیوند به شیوهٔ مرسوم را شروع کرده است. بنابراین، پاسخ دقیق‌تر به این دغدغهٔ بزرگ صاحب نظرهای اخلاق پزشکی، آن است که بیمار باید حتما دچار آسیب‌های بسیار شدیدی شده باشد تا جایی که خطرات ناشی از مصرف سرکوب کننده‌های ایمنی در برابر این آسیب‌ها ناچیز به نظر برسد. اینکه فردی بتواند بدون اینکه جلب توجه کند، با اعتماد به نفس در میان مردم رفت آمد و زندگی کند، معنی‌اش این نیست که صورتش را به او برگردانده‌ایم بلکه در حقیقت یک زندگی دوباره را به او هدیه کرده‌ایم. مثل معروفی در مورد موفقیت پیوند صورت وجود دارد که به «معجزه بقالی» معروف است. معنی این مثل این است که اگر ما بتوانیم فرد پیوند صورتی را را به جایی برسانیم که بتواند به بقالی برود، بدون اینکه توجه سایرین را به خود جلب کند، این یک معجزه خواهد بود. در مورد آینده علم پیوند صورت چه دورنمایی را می‌بینید؟ در حوزه مهندسی بافتی و سلول‌های بنیادی افق‌های جدید و ثمر بخشی پیش روی ما گشوده شده است یعنی کار به آنجا خواهد رسید که با استفاده از سلول‌های خود فرد بتوانیم بافت مورد نیاز پوست، غضروف، استخوان و یا عضله را به وجود آوریم. طبیعی است با این شیوه، نیازی به داروهای سرکوبگر ایمنی نخواهیم داشت. به عبارت دیگر تا زمانی که در پیوند صورت مجبور باشیم از فردی به فرد دیگر پیوند بزنیم، گرفتار دغدغه‌های رد پیوند و داروهای سرکوبگر خواهیم بود، اما باید دانست که آینده علم پیوند صورت بر اساس مهندسی بافتی بنا شده و بسیار روشن است.
آیا تاکنون در ایران موردی از جراحی پیوند صورت انجام شده است؟ خیر. دلیل انجام نشدنش این نیست که مهارت‌های جراحی و یا امکانات نیست بلکه دلیل آن نبودن همگرایی و امکان کارهای گروهی بزرگ در این زمینه است. همانطور که در پاسخ به سوال دوم گفتم پیوند صورت در ایران از نظر تکنیکی امکانپذیر است، مشکل کار تیمی است که با توجه به نبود انگیزه‌های فعالیت‌های بزرگ گروهی، هماهنگی تیم پزشکی برای این نوع عمل جراحی کاری دشوار است.
این جراحی توسط چه گروهی از پزشکی و متشکل از چه تیمی صورت می‌پذیرد؟ پروسه پیوند صورت عبارت است از برداشت کامل بافت پوستی، عضلات، اعصاب، استخوان‌ها و عروق خونی از صورت فرد اهدا کننده‌ای که به لحاظ بالینی دچار مرگ مغزی شده است. در واقع بسته به اندازه و وسعت آسیب یا ناهنجاری ایجاد شده در صورت فرد گیرنده پیوند، تیم جراحان با پیوند بافت‌ها شروع به بازسازی تخریب‌ها و نقایص صورت می‌کنند. هر بافت را باید به نقطهٔ مشابه درگیرنده پیوند زد تا عملکرد به آن بافت برگردد و صورت جدید، حیات خود را بازیابد.
این عمل جزو مشکل‌ترین اعمال جراحی ترمیمی در دنیاست که مدت عمل جراحی گاهی تا ۲۰ ساعت به طول می‌انجامد. انجام پیوند صورت نیازمند همکاری جراحان پلاستیک صورت؛ سروگردن، فک و صورت، عروق؛ مغز و اعصاب و نیز متخصصان بیهوشی؛ شیمی درمانی؛ داخلی، فیزیوتراپی، روان‌شناسی و چند تخصص دیگر است.
جراحی پیوند صورت به امکاناتی نیاز دارد؟ اولین گام در پیوند صورت، انتخاب صحیح بیمار مناسب پیوند صورت است یعنی بیماری که نیاز به پیوند دارد و خود او نیز مایل و هم واجد شرایط پیوند است. گام بعدی، پیدا شدن دهنده مناسب است، یعنی بیماری که دچار مرگ مغزی شده، ولی سر و صورت سالمی داشته باشد. از سوی دیگر، تیم جراحی متبحر که مشتمل بر چندین جراح متبحر و هماهنگ با تخصص‌های مختلف است نقشی تعیین کننده دارد. در ادامه جهت احراز شرایط پیوند بین دهنده و گیرنده پیوند باید آزمایش‌های بسیاری انجام داد. حالا خود عمل هم جزئیات مفصلی دارد. تامین خون‌رسانی بافت پیوندی از طریق عروق فرد گیرنده هم مساله‌ای بسیار اساسی است. گردش خون سرخرگی - سیاهرگی از چهار جهت ورودی و خروجی بالا و پایین، نقش بسیار مهمی در گرفتن پیوند دارد. درباره تیم جراحی هم باید گفت دو تیم جراح، یکی کنار فرد دهنده و دیگری کنار فرد گیرنده همزمان اقدامات لازم را انجام می‌دهند و طبق برنامه زمانی کار را پیش می‌برند. جراحی «پیوند صورت» نیازمند یک پروتکل‌های جراحی است تا اقداماتی از قبیل انتخاب بیمار، انتخاب فرد اهدا کننده، آمادگی تیم جراحی متبحر،انجام آرمایش‌های پیش از جراحی، بررسی سازگاری‌های سیستم ایمنی دهنده و گیرنده و ... به خوبی و پیش بینی شده انجام شود ماه‌ها پیش از جراحی لازم است تیم برنامه ریزان نسبت به تهیه یک پروتکل مفصل جراحی اقدام کنند. پروتکل، محتوی برنامه لحظه به لحظه جراحی توسط دو گروه است و به نوعی الگوریتم پایه‌ای کار به شمار می‌رود. هر اندازه پروتکل دقیق‌تر و محاسبه شده‌تر نوشته شده باشد، امکان موفقیت پیوند بیشتر است. از سوی دیگر، بررسی سازگاری‌های سیستم ایمنی دهنده و گیرنده و جایگاه مصرف داروهای سرکوبگر ایمنی، خود نیازمند تخصص‌ها و دانش دیگری است. انتخاب فرد دهنده هم اهمیت بسیاری دارد. به این معنا که فرد دهنده حتما باید به لحاظ عروقی شایسته پیوند باشد. فرد مسنی که دارای عروق گرفته و تنگ است، برای اهدای پیوند چندان مناسب نیست. بنابراین پیش از عمل، بررسی‌هایی از قبیل اولتراسوند، سی تی آنژیو یا آنژیو گرافی تا حد زیادی به اطلاعات ما درباره وضعیت عروقی فرد دهنده پیوند کمک می‌کند. اما گاهی بعضی از مشکلات تا بعد از باز کردن هم خودشان را نشان نمی‌دهند. بنابراین، در عمل پیوند صورت، ابتدا بافت فرد دهنده را باز می‌کنند و در صورت اطمینان از کیفیت عروقی و مسایل دیگر، عمل دوم یعنی عمل فرد گیرنده را آغاز می‌کنند.
آیا بُعد شخصیتی و روانشنانی این جراحی نیز مد نظر قرار گرفته است؟
صورت، مرکز هویت بدن هم هست و این پیچیدگی قضیه را دو چندان می‌کند. هم نقش صورت نسبت به اندام‌های پیوندی دیگر بدن متفاوت است و هم جلوه و ظاهر فرد در اینجا اهمیت پیدا می‌کند. اگر فرضا پیوند دست انجام شود، همین که عملکرد عمومی خود را تا حدی انجام دهد که فرد کارهای روزانه زندگی را انجام دهد، کفایت می‌کند، حالا شاید ظاهر خوبی هم نداشته باشد، ولی در صورت، ما مواجه با نقش بسیار متفاوتی هستیم که به نوعی در ارتباط تنگاتنگ با هویت فرد است. در همه جای دنیا این تصویر صورت فرد است که معرف هویت او در گذرنامه او است و مهم‌تر از آن توجه اجتماع بر «صورت» افراد است به طوری که همه در مورد صورت اظهار نظر می‌کنند. دست را می‌توان با دستکش پوشاند، اما صورت را نه. تمام بیماران پیوند صورت نیاز به یک مشاوره دقیق روان‌شناسی قبل و پس از جراحی دارند. بعد از عمل بیمار چهره جدیدی پیدا می‌کند که باید بتواند با آن کنار بیاید و از نظر روانی آن را قبول کند.
تفاوت پیوند صورت و سایر جراحی‌های ترمیمی صورت در چیست؟ پیوند صورت می‌تواند نوعی جراحی ترمیمی محسوب شود اما بر خلاف رویکرد‌های قدیمی که بافت از بیمار برداشته می‌شد و بعد از تغییر به دیگری منتقل می‌شد، پیوند شامل انتقال بافت مشابه از فرد دهنده به فرد گیرنده است. در پیوند صورت به جای استفاده از لایه‌های مختلف حاوی عروق ریز برای شکل دادن به ساختارهای اصلی صورت، خود صورت با تمام عناصر ساختاری پیچیده‌اش از دهنده به گیرنده منتقل می‌شود تا نتایج بهتری در عملکرد و زیبایی حاصل شود.
