3 گزیده خبری در مورد ترکیه 18 فروردین -94
به مناسبت ورود رجبعلی اردوغان به تهران
که در کاخ سعدآباد با روحانی دیدار داشته است این 3 گزارش خبری ضمیمه شده محور این
سفر اردوغان بازتاب داده شده است.
اردوغان و قدرت منطقهای ایران
اردوغان و قدرت منطقهای ایران
اسدالله اطهری، استاد دانشگاه در
روزنامه شرق نوشت: سفر نخست‌وزیر ترکیه به ایران، اهداف متعددی
را دنبال می‌کند. مسائل منطقهای و بین‌المللی و روابط دو و چندجانبه از جمله
محورهای گفت‌وگوهای ایران و ترکیه خواهد بود. همچنین روابط اقتصادی و خرید نفت
ایران توسط ترکیه برای دو کشور دارای اهمیت است. در این سفر دومین جرقه ایجاد
شورای راهبردی که بین ایران و ترکیه با سفر روحانی به امضا رسیده بود، زده خواهد
شد. همچنین مسائل سیاسی و امنیتی و مبادلات
فرهنگی، آموزشی و دانشگاهی در این سفر مطرح خواهند شد. سازمان ارتباطات اسلامی
ایران با بنیاد آتاتورک هرسال یک‌بار در یک کشور جلسه فرهنگی دارند؛ که در آینده
در شیراز برگزار خواهد شد. بی‌تردید اظهارات اخیر اردوغان درباره نقش ایران در
سوریه، عراق و یمن بر این سفر سایه انداخته است و موضوع نفوذ ایران و ترکیه در بخش‌هایی
از منطقه و چالش‌های سیاست‌های منطقهای دو‌کشور، بیش‌از‌پیش مطرح شده است.
به‌نظر می‌رسد بزرگ‌ترین مسئله، حمایت ترک‌ها از مخالفان اسد و جبهه النصره است. همچنین ترکیه از حمله عربستان به یمن پشتیبانی کرد اما از یاد نبریم که ترکیه نتوانسته بسیاری از سیاست‌های منطقه‌ای‌اش را به نحو مطلوب پیش ببرد. ترکیه در لیبی مداخله نظامی کرد که وضعیت امروز آن را شاهد هستیم. در مصر، ترکیه با کودتا علیه مرسی مواجه شد. همچنین روندها در تونس برخلاف انتظار ترکیه پیش رفت. بااین‌حال ترکیه، در کنار ایران و مصر، سه‌کشور منطقه هستند که قدرت طبیعی دارند؛ یعنی قدرت آنها متکی بر تاریخ است و مانند دیگر کشورها مصنوعی نیست.
ایران و ترکیه دارای استعداد، قدرت و ظرفیت «هژمون‌شدن» نیز هستند. ایران هرگز تلاش نکرده به حوزه‌های نفوذ ترکیه وارد شود و برعکس، این ترکیه بوده که سعی کرده حوزه‌های نفوذ ایران را، برای مثال در سوریه به چالش بکشد. نکته دیگر این است که حوزه نفوذ ایران طبیعی، غیرنظامی و فرهنگی است. ایران اگر هم در جایی وارد شده، برای برقراری نظم و ثبات بوده است. باید پرسید آیا ترک‌ها ترجیح می‌دهند که سوریه به دست داعش بیفتد؟
چگونه حزب عدالت و توسعه ترکیه که ادعای دموکراتیزاسیون دارد و اسلام را می‌خواهد می‌تواند با رژیم‌های سلطانی ائتلاف کند؟ به‌هر‌حال در این موارد باید به نقش سیستم مالی عربستان و قطر هم توجه کرد. ترکیه فقط مانند ترکیه قابل مطالعه است. ترکیه مانند پاکستان یا هیچ‌یک از دیگر کشورهای خاورمیانه نیست. نیروهای ناتو در چند‌شهر ترکیه مستقر هستند. ترکیه با رژیم اسرائیل روابط و همکاری دارد. تمامی این موضوعات، ترکیه جدید را شکل می‌دهند و باید آنها را مدنظر قرار داد. ایران و ترکیه از زمان پهلوی اول تا امروز درمجموع همکاری خوبی داشته‌اند.
دو کشور تجدد، دولت- ملت‌سازی و دموکراتیزاسیون را باهم آغاز کرده‌اند. مرزهای دو‌کشور در صلح و ثبات بوده است. عضو پیمان‌های متقابل همچون اکو بوده‌اند و درک خوبی هم از یکدیگر دارند. در زمینه مذاکرات هسته‌ای هم ترکیه با ایران همکاری داشته و گاه میزبان مذاکرات بوده است. وجود برخی اختلافات طبیعی است. در روابط دوجانبه، باوجود اینکه نوع سیستم‌ها متفاوت است و در هر دو‌کشور عواملی هستند که نمی‌خواهند ایران و ترکیه به هم نزدیک شوند، اما درک همسایگی خوب است. ترک‌ها در عمل، همسایگانی بهتر از عمان و عراق بوده‌اند. با توجه به پیامدهای تفاهم سیاسی هسته‌ای در سوئیس، سفر اردوغان به تهران اهمیت بیشتری می‌یابد. ترکیه، هم از پیامدهای سیاسی و هم از پیامدهای اقتصادی بیانیه هسته‌ای ایران متاثر خواهد شد.
با برداشته‌شدن تحریم‌‌ها، ایران دارای شرکای تجاری جدیدی خواهد بود. در شرایط جدیدی که ممکن است توافق هسته‌ای در آینده برای ایران ایجاد کند، ترکیه باید برای تجارت با ایران رقابت بیشتری کند و این یعنی رقابت با کشورهایی مانند آلمان یا شرکت‌های بین‌المللی. آنکارا از امکان صدور گاز ایران به اروپا از طریق خط لوله در خاک این کشور استقبال خواهد کرد و تداوم روابط حسنه با تهران را خواستار خواهد شد.
به‌نظر می‌رسد بزرگ‌ترین مسئله، حمایت ترک‌ها از مخالفان اسد و جبهه النصره است. همچنین ترکیه از حمله عربستان به یمن پشتیبانی کرد اما از یاد نبریم که ترکیه نتوانسته بسیاری از سیاست‌های منطقه‌ای‌اش را به نحو مطلوب پیش ببرد. ترکیه در لیبی مداخله نظامی کرد که وضعیت امروز آن را شاهد هستیم. در مصر، ترکیه با کودتا علیه مرسی مواجه شد. همچنین روندها در تونس برخلاف انتظار ترکیه پیش رفت. بااین‌حال ترکیه، در کنار ایران و مصر، سه‌کشور منطقه هستند که قدرت طبیعی دارند؛ یعنی قدرت آنها متکی بر تاریخ است و مانند دیگر کشورها مصنوعی نیست.
ایران و ترکیه دارای استعداد، قدرت و ظرفیت «هژمون‌شدن» نیز هستند. ایران هرگز تلاش نکرده به حوزه‌های نفوذ ترکیه وارد شود و برعکس، این ترکیه بوده که سعی کرده حوزه‌های نفوذ ایران را، برای مثال در سوریه به چالش بکشد. نکته دیگر این است که حوزه نفوذ ایران طبیعی، غیرنظامی و فرهنگی است. ایران اگر هم در جایی وارد شده، برای برقراری نظم و ثبات بوده است. باید پرسید آیا ترک‌ها ترجیح می‌دهند که سوریه به دست داعش بیفتد؟
چگونه حزب عدالت و توسعه ترکیه که ادعای دموکراتیزاسیون دارد و اسلام را می‌خواهد می‌تواند با رژیم‌های سلطانی ائتلاف کند؟ به‌هر‌حال در این موارد باید به نقش سیستم مالی عربستان و قطر هم توجه کرد. ترکیه فقط مانند ترکیه قابل مطالعه است. ترکیه مانند پاکستان یا هیچ‌یک از دیگر کشورهای خاورمیانه نیست. نیروهای ناتو در چند‌شهر ترکیه مستقر هستند. ترکیه با رژیم اسرائیل روابط و همکاری دارد. تمامی این موضوعات، ترکیه جدید را شکل می‌دهند و باید آنها را مدنظر قرار داد. ایران و ترکیه از زمان پهلوی اول تا امروز درمجموع همکاری خوبی داشته‌اند.
دو کشور تجدد، دولت- ملت‌سازی و دموکراتیزاسیون را باهم آغاز کرده‌اند. مرزهای دو‌کشور در صلح و ثبات بوده است. عضو پیمان‌های متقابل همچون اکو بوده‌اند و درک خوبی هم از یکدیگر دارند. در زمینه مذاکرات هسته‌ای هم ترکیه با ایران همکاری داشته و گاه میزبان مذاکرات بوده است. وجود برخی اختلافات طبیعی است. در روابط دوجانبه، باوجود اینکه نوع سیستم‌ها متفاوت است و در هر دو‌کشور عواملی هستند که نمی‌خواهند ایران و ترکیه به هم نزدیک شوند، اما درک همسایگی خوب است. ترک‌ها در عمل، همسایگانی بهتر از عمان و عراق بوده‌اند. با توجه به پیامدهای تفاهم سیاسی هسته‌ای در سوئیس، سفر اردوغان به تهران اهمیت بیشتری می‌یابد. ترکیه، هم از پیامدهای سیاسی و هم از پیامدهای اقتصادی بیانیه هسته‌ای ایران متاثر خواهد شد.
با برداشته‌شدن تحریم‌‌ها، ایران دارای شرکای تجاری جدیدی خواهد بود. در شرایط جدیدی که ممکن است توافق هسته‌ای در آینده برای ایران ایجاد کند، ترکیه باید برای تجارت با ایران رقابت بیشتری کند و این یعنی رقابت با کشورهایی مانند آلمان یا شرکت‌های بین‌المللی. آنکارا از امکان صدور گاز ایران به اروپا از طریق خط لوله در خاک این کشور استقبال خواهد کرد و تداوم روابط حسنه با تهران را خواستار خواهد شد.
رجب طیب اردوغان این بار در مسند رئیس‌جمهوری
صبح امروز (سه‌شنبه) در راس هیاتی بلندپایه به تهران می‌آید.
رئیس‌جمهور ترکیه پس از بارها تغییر زمان سفر، به دلیل فشردگی برنامه روسای جمهور دو کشور بالاخره سه‌شنبه در سفری یک‌روزه به تهران می‌آید؛ سفری که از ماه‌های گذشته هماهنگی و تدارکات آن از سوی مقامات مختلف دو کشور آغاز شده است.
همانطور که در طول سالیان گذشته به خصوص پس از بر سر کار آمدن حزب عدالت و توسعه در ترکیه، ارتقای روابط تهران - آنکارا شتاب بیشتری گرفت و حتی اختلاف نظرهای مقامات دو کشور درباره تحولات منطقه به خصوص سوریه نتوانست بر روابط خوب دو کشور سایه بیفکند، پس از روی کار آمدن دولت روحانی نیز با محوریت سیاست تعامل سازنده با جهان، روابط دو کشور بیش از پیش گسترش یافت؛ به گونه‌ای که در سفر رسمی حسن روحانی به آنکارا در خردادماه سال 93 برای اولین بار، نخستین نشست جلسه شورای عالی همکاری‌ها بین دو کشور برگزار شد که در نهایت یک بیانیه مشترک 16 بندی در راستای توسعه مناسبات میان تهران و آنکارا صادر شد.
اما هفته گذشته به یک‌باره، عربستان سعودی با استفاده از خلاء قدرت در یمن به این کشور حمله نظامی کرد و این حمله با حمایت رسمی برخی کشورها از جمله ترکیه همراه بود. حمله نظامی به یمن، بحران دیگری بر منطقه نابسامان و آشفته خاورمیانه افزود و بار دیگر چشم‌های نگران همگان را به خود جلب کرد. در این میان اردوغان در اظهاراتی خلاف واقع، ایران را متهم به دخالت در یمن کرد. به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران، این اظهارات می‌توانست جرقه‌ای برای روشن شدن آتش تنش میان ایران با همسایه ترکش باشد اما محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان با وجود فشردگی مذاکرات هسته‌ای، با اتخاذ موضعی مدبرانه در برابر این اظهارات، توانست این جرقه را خاموش و بروز تنش احتمالی را در نطفه خفه کند.
ظریف اعلام کرد که ایران برای روابط استراتژیک خود با ترکیه در زمینه‌های مختلف، اهمیت و احترام زیادی قائل است و در شرایط فعلی باید تلاش تمامی کشورها در جهت استقرار ثبات و جلوگیری از گسترش ناامنی در منطقه باشد.
البته این واکنش ظریف، منافاتی با واکنش رسمی ایران به اظهارات اردوغان در آن روزها نداشت؛ چنانکه مرضیه افخم سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشورمان از دعوت کاردار ترکیه در تهران به وزارت خارجه برای ارائه توضیحات بیشتر درباره اظهارات اردوغان و ارائه پاسخ روشن و قانع‌کننده خبر داد.
همچنین در اولین جلسه علنی مجلس شورای اسلامی پس از تعطیلات عید نوروز، 65 نماینده مجلس در تذکری کتبی به روحانی خواستار تذکر جدی به رئیس‌جمهور ترکیه جهت پرهیز از اظهارات گستاخانه علیه جمهوری اسلامی ایران شدند و یکی از نمایندگان تهران نیز با مخالفت با سفر اردوغان به تهران در تذکری کتبی خطاب به وزیر امور خارجه کشورمان نوشت که «چرا علیرغم اظهارات توهین‌آمیز رئیس‌جمهور ترکیه سفر ایشان همچنان برقرار است؟»
بسیاری تصور می‌کردند که با توجه به کشمکش‌های لفظی اخیر میان مقامات دو کشور درباره تحولات منطقه، سفر اردوغان به تهران برای چندمین بار به زمان دیگری موکول شود اما چند روز پس از اظهارات تند وی علیه ایران، رئیس‌جمهور ترکیه در نشستی با خبرنگاران با رد هر گونه تعویق یا لغو سفرش به ایران اعلام کرد که به تهران می‌رود و از سوی دیگر تحولات یمن را نیز از نزدیک پیگیری می‌کند.
اکنون انتظار می‌رود که در این سفر یک‌روزه رئیس‌جمهور ترکیه، دومین نشست مشترک شورای عالی همکاری دو کشور برگزار شود. این نشست می‌تواند تصمیم‌های مهمی برای چشم‌انداز تجاری دو کشور به همراه داشته باشد. یکی از این موضوعات، حذف دلار از تبادلات تجاری دو کشور است که می‌تواند جهش صعودی برای همکاری‌های تجاری دو کشور به ارمغان بیاورد. در همین راستا چندی پیش سفیر ترکیه در تهران در گفت‌وگو با ایسنا از احتمال تصویب و اعلان عمومی این مساله در جریان سفر اردوغان به تهران خبر داد.علیرضا بیکدلی، سفیر ایران در آنکارا نیز درباره برنامه‌های سفر یک‌روزه اردوغان به تهران در صفحه فیس‌بوکش نوشت: رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه به دعوت حسن روحانی رئیس‌جمهور کشورمان در راس هیاتی متشکل از تعدادی از وزرای آن کشور به ایران می‌آید.وی یادآور شد که طی این سفر، روسای جمهور و وزرای دو کشور ملاقات و مذاکره می‌کنند و قرار است برنامه دیدار اردوغان با مقام معظم رهبری نیز تنظیم شود. همچنین دومین نشست مشترک شورای عالی همکاری دو کشور با حضور وزرای عضو هیات دولت دو کشور برگزار خواهد شد.
رئیس‌جمهور ترکیه پس از بارها تغییر زمان سفر، به دلیل فشردگی برنامه روسای جمهور دو کشور بالاخره سه‌شنبه در سفری یک‌روزه به تهران می‌آید؛ سفری که از ماه‌های گذشته هماهنگی و تدارکات آن از سوی مقامات مختلف دو کشور آغاز شده است.
همانطور که در طول سالیان گذشته به خصوص پس از بر سر کار آمدن حزب عدالت و توسعه در ترکیه، ارتقای روابط تهران - آنکارا شتاب بیشتری گرفت و حتی اختلاف نظرهای مقامات دو کشور درباره تحولات منطقه به خصوص سوریه نتوانست بر روابط خوب دو کشور سایه بیفکند، پس از روی کار آمدن دولت روحانی نیز با محوریت سیاست تعامل سازنده با جهان، روابط دو کشور بیش از پیش گسترش یافت؛ به گونه‌ای که در سفر رسمی حسن روحانی به آنکارا در خردادماه سال 93 برای اولین بار، نخستین نشست جلسه شورای عالی همکاری‌ها بین دو کشور برگزار شد که در نهایت یک بیانیه مشترک 16 بندی در راستای توسعه مناسبات میان تهران و آنکارا صادر شد.
اما هفته گذشته به یک‌باره، عربستان سعودی با استفاده از خلاء قدرت در یمن به این کشور حمله نظامی کرد و این حمله با حمایت رسمی برخی کشورها از جمله ترکیه همراه بود. حمله نظامی به یمن، بحران دیگری بر منطقه نابسامان و آشفته خاورمیانه افزود و بار دیگر چشم‌های نگران همگان را به خود جلب کرد. در این میان اردوغان در اظهاراتی خلاف واقع، ایران را متهم به دخالت در یمن کرد. به اعتقاد بسیاری از تحلیلگران، این اظهارات می‌توانست جرقه‌ای برای روشن شدن آتش تنش میان ایران با همسایه ترکش باشد اما محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان با وجود فشردگی مذاکرات هسته‌ای، با اتخاذ موضعی مدبرانه در برابر این اظهارات، توانست این جرقه را خاموش و بروز تنش احتمالی را در نطفه خفه کند.
ظریف اعلام کرد که ایران برای روابط استراتژیک خود با ترکیه در زمینه‌های مختلف، اهمیت و احترام زیادی قائل است و در شرایط فعلی باید تلاش تمامی کشورها در جهت استقرار ثبات و جلوگیری از گسترش ناامنی در منطقه باشد.
البته این واکنش ظریف، منافاتی با واکنش رسمی ایران به اظهارات اردوغان در آن روزها نداشت؛ چنانکه مرضیه افخم سخنگوی دستگاه دیپلماسی کشورمان از دعوت کاردار ترکیه در تهران به وزارت خارجه برای ارائه توضیحات بیشتر درباره اظهارات اردوغان و ارائه پاسخ روشن و قانع‌کننده خبر داد.
همچنین در اولین جلسه علنی مجلس شورای اسلامی پس از تعطیلات عید نوروز، 65 نماینده مجلس در تذکری کتبی به روحانی خواستار تذکر جدی به رئیس‌جمهور ترکیه جهت پرهیز از اظهارات گستاخانه علیه جمهوری اسلامی ایران شدند و یکی از نمایندگان تهران نیز با مخالفت با سفر اردوغان به تهران در تذکری کتبی خطاب به وزیر امور خارجه کشورمان نوشت که «چرا علیرغم اظهارات توهین‌آمیز رئیس‌جمهور ترکیه سفر ایشان همچنان برقرار است؟»
بسیاری تصور می‌کردند که با توجه به کشمکش‌های لفظی اخیر میان مقامات دو کشور درباره تحولات منطقه، سفر اردوغان به تهران برای چندمین بار به زمان دیگری موکول شود اما چند روز پس از اظهارات تند وی علیه ایران، رئیس‌جمهور ترکیه در نشستی با خبرنگاران با رد هر گونه تعویق یا لغو سفرش به ایران اعلام کرد که به تهران می‌رود و از سوی دیگر تحولات یمن را نیز از نزدیک پیگیری می‌کند.
اکنون انتظار می‌رود که در این سفر یک‌روزه رئیس‌جمهور ترکیه، دومین نشست مشترک شورای عالی همکاری دو کشور برگزار شود. این نشست می‌تواند تصمیم‌های مهمی برای چشم‌انداز تجاری دو کشور به همراه داشته باشد. یکی از این موضوعات، حذف دلار از تبادلات تجاری دو کشور است که می‌تواند جهش صعودی برای همکاری‌های تجاری دو کشور به ارمغان بیاورد. در همین راستا چندی پیش سفیر ترکیه در تهران در گفت‌وگو با ایسنا از احتمال تصویب و اعلان عمومی این مساله در جریان سفر اردوغان به تهران خبر داد.علیرضا بیکدلی، سفیر ایران در آنکارا نیز درباره برنامه‌های سفر یک‌روزه اردوغان به تهران در صفحه فیس‌بوکش نوشت: رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه به دعوت حسن روحانی رئیس‌جمهور کشورمان در راس هیاتی متشکل از تعدادی از وزرای آن کشور به ایران می‌آید.وی یادآور شد که طی این سفر، روسای جمهور و وزرای دو کشور ملاقات و مذاکره می‌کنند و قرار است برنامه دیدار اردوغان با مقام معظم رهبری نیز تنظیم شود. همچنین دومین نشست مشترک شورای عالی همکاری دو کشور با حضور وزرای عضو هیات دولت دو کشور برگزار خواهد شد.
مردمان منطقه خاورمیانه دو انتخاب پیش
رو دارند: اولین گزینه به تشکیل دو جبهه در منطقه منجر خواهد شد که در صدر آنها
ایران و عربستان سعودی خواهند بود. اما در مقابل، انتخاب دوم با ارتقاء تعاملات
دوجانبه به همه مسائل مشابه سیاسی (درگیری ها) پایان خواهد داد.پیشروی های
جنبش حوثی تحت حمایت ایران به سمت عدن و مداخله نظامی نیروهای تحت رهبری عربستان
سعودی در یمن، درگیری ها را در منطقه بر سر قدرت به مرحله جدیدی وارد کرد. به
عقیده دیده بانان و تحلیلگران، این عملیات که در پی تشکیل ائتلافی گسترده از
کشورهای نگران در مورد افزایش نفوذ ایران در لبنان، عراق، سوریه و یمن آغاز شد،
اولین قدم برای تشکیل جبهه و اتحادی سنی در خاورمیانه بود. در حقیقت، اتحادیه عرب
در جلسه هفته گذشته در شرم الشیخ در مصر تصمیم به تشکیل نیروهای مشترک گرفت. اما
هنوز مشخص نیست ترکیه که مدت زمانی است روابط بهتری با عربستان سعودی برقرار کرده،
در این عصر جدید طرف کدام جبهه را خواهد گرفت.
عده ای بر این باورند که حمایت رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه از عملیات و انتقاد از ایران نشان دهنده تلاش وی برای پیوستن به ائتلاف سنی هاست. با این حال تحلیلگران نزدیک به ترکیه می دانند که این کشور مدت زمانی است از سیاست های منطقه ای ایران در دوران پس از بهار عربی ناراضی است. مقامات ترکیه در مناظرات خود پشت درهای بسته از ظهور نیروهای شبه نظامی داوطلب مردمی در عراق، سوریه و یمن (نیروهای شیعه) تحت حمایت ایران برای انتقاد از این مسئله استفاده می کنند که ایران منطقه را به درگیری های فرقه ای کشانده است. با این حال ترکیه به مسائلی ورای درگیری های فرقه ای می نگرد. ترکیه بار دیگر همکاری های خود را با همسایگان افزایش داده است تا به آنها در محافظت از منافع ملی «منطقی» کمک کند: دولت ترکیه در سال 2010 منافع خود را با آمریکا به خطر انداخت تا از برنامه هسته ای ایران حمایت کند. در همان دوران اردوغان و احمد داوود اغلو نخست وزیر ترکیه را به حمایت و طرفداری از ایران متهم کردند و امروز همین افراد به پیوستن به جبهه سنی متهم شده اند. اما همه این انتقادها در نتیجه نبود درک درستی از نقشی که ترکیه می خواهد در منطقه ایفا کند، صورت گرفتند.
در اوایل انقلاب های بهار عربی، دولت ترکیه روند انتقال قدرت دموکراتیک در مصر را ارتقا بخشید و به ظهور نظم جدیدی در منطقه کمک کرد که هدف از آن غلبه بر تنش های فرقه ای میان ایران و عربستان سعودی بود. با این حال موج ایجاد دموکراسی در مصر با سرنگون شدن دولت منتخب مردمی توسط ژنرال عبدالفتاح السیسی با پایانی ناخوشایند مواجه شد و این در حالی بود که عربستان سعودی و دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس از اقدامات ضد انقلابی السیسی حمایت می کردند. ایران متعاقبا خلاء قدرت را در منطقه پر کرد.
با گذشت زمان تثبیت قدرت ایران به یادآوری نوستالژی امپراطوری تبدیل شد. از این رو قدرت گرفتن حوثی ها در یمن به یک اقدام متقابل نیاز داشت. اما به هر جهت تلاش ها برای مقابله با افزایش قدرت تهران نباید به تشکیل ائتلاف ها و جبهه های گوناگون در منطقه منجر شود. این تفکر که باید برای مبارزه با ایران ائتلافی در منطقه تشکیل شود، عملا نشان دهنده آغاز جنگ سرد در منطقه است. از سوی دیگر دست کشیدن از درگیری های نیابتی و وعده ایجاد توازن مجدد قدرت در منطقه از طریق جنگ و درگیری هیچ نتیجه ای جز خشونت بیشتر در منطقه در پی نخواهد داشت. درگیری هایی بر سر قدرت که به بهانه های مسائل مذهبی و فرقه ای آغاز می شوند، تنها خونریزی های بیشتر در خاورمیانه را در پی خواهند داشت.
با توجه به موارد یاد شده اکنون مردمان منطقه خاورمیانه دو انتخاب پیش رو دارند: اولین گزینه به تشکیل دو جبهه در منطقه منجر خواهد شد که در صدر آنها ایران و عربستان سعودی خواهند بود. اما در مقابل انتخاب دوم با ارتقا تعاملات دوجانبه به همه مسائل مشابه سیاسی (درگیری ها) پایان خواهد داد.
امروز ترکیه سیاستی را در منطقه دنبال می کند که با همکاری های دو جانبه (با کشورهای گوناگون) در زمینه های خاص همراه است. انتقادهای اردوغان از ایران و از سوی دیگر برنامه سفر وی به تهران را نیز نمی توان از این سیاست ها و از دیدگاه وسیع تر ترکیه به مسائل منطقه جدا دانست.
عده ای بر این باورند که حمایت رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه از عملیات و انتقاد از ایران نشان دهنده تلاش وی برای پیوستن به ائتلاف سنی هاست. با این حال تحلیلگران نزدیک به ترکیه می دانند که این کشور مدت زمانی است از سیاست های منطقه ای ایران در دوران پس از بهار عربی ناراضی است. مقامات ترکیه در مناظرات خود پشت درهای بسته از ظهور نیروهای شبه نظامی داوطلب مردمی در عراق، سوریه و یمن (نیروهای شیعه) تحت حمایت ایران برای انتقاد از این مسئله استفاده می کنند که ایران منطقه را به درگیری های فرقه ای کشانده است. با این حال ترکیه به مسائلی ورای درگیری های فرقه ای می نگرد. ترکیه بار دیگر همکاری های خود را با همسایگان افزایش داده است تا به آنها در محافظت از منافع ملی «منطقی» کمک کند: دولت ترکیه در سال 2010 منافع خود را با آمریکا به خطر انداخت تا از برنامه هسته ای ایران حمایت کند. در همان دوران اردوغان و احمد داوود اغلو نخست وزیر ترکیه را به حمایت و طرفداری از ایران متهم کردند و امروز همین افراد به پیوستن به جبهه سنی متهم شده اند. اما همه این انتقادها در نتیجه نبود درک درستی از نقشی که ترکیه می خواهد در منطقه ایفا کند، صورت گرفتند.
در اوایل انقلاب های بهار عربی، دولت ترکیه روند انتقال قدرت دموکراتیک در مصر را ارتقا بخشید و به ظهور نظم جدیدی در منطقه کمک کرد که هدف از آن غلبه بر تنش های فرقه ای میان ایران و عربستان سعودی بود. با این حال موج ایجاد دموکراسی در مصر با سرنگون شدن دولت منتخب مردمی توسط ژنرال عبدالفتاح السیسی با پایانی ناخوشایند مواجه شد و این در حالی بود که عربستان سعودی و دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس از اقدامات ضد انقلابی السیسی حمایت می کردند. ایران متعاقبا خلاء قدرت را در منطقه پر کرد.
با گذشت زمان تثبیت قدرت ایران به یادآوری نوستالژی امپراطوری تبدیل شد. از این رو قدرت گرفتن حوثی ها در یمن به یک اقدام متقابل نیاز داشت. اما به هر جهت تلاش ها برای مقابله با افزایش قدرت تهران نباید به تشکیل ائتلاف ها و جبهه های گوناگون در منطقه منجر شود. این تفکر که باید برای مبارزه با ایران ائتلافی در منطقه تشکیل شود، عملا نشان دهنده آغاز جنگ سرد در منطقه است. از سوی دیگر دست کشیدن از درگیری های نیابتی و وعده ایجاد توازن مجدد قدرت در منطقه از طریق جنگ و درگیری هیچ نتیجه ای جز خشونت بیشتر در منطقه در پی نخواهد داشت. درگیری هایی بر سر قدرت که به بهانه های مسائل مذهبی و فرقه ای آغاز می شوند، تنها خونریزی های بیشتر در خاورمیانه را در پی خواهند داشت.
با توجه به موارد یاد شده اکنون مردمان منطقه خاورمیانه دو انتخاب پیش رو دارند: اولین گزینه به تشکیل دو جبهه در منطقه منجر خواهد شد که در صدر آنها ایران و عربستان سعودی خواهند بود. اما در مقابل انتخاب دوم با ارتقا تعاملات دوجانبه به همه مسائل مشابه سیاسی (درگیری ها) پایان خواهد داد.
امروز ترکیه سیاستی را در منطقه دنبال می کند که با همکاری های دو جانبه (با کشورهای گوناگون) در زمینه های خاص همراه است. انتقادهای اردوغان از ایران و از سوی دیگر برنامه سفر وی به تهران را نیز نمی توان از این سیاست ها و از دیدگاه وسیع تر ترکیه به مسائل منطقه جدا دانست.
