اوباما:انتظار از تعلیق 10 ساله تغییر ساختار ایران است

اوین نامه ی کیهان 25 اسفند-93
مذاکرات هسته ای ایران و 1+5 در حالی به‌ نقطه حساس خود نزدیک می شود که به نظر می رسد هدف آمریکایی ها از توافق احتمالی با جمهوری اسلامی چیزی فراتر از مباحث هسته ای بوده و در واقع آنان آینده نظام را نشانه رفته‌اند.

سرویس سیاسیمذاکرات هسته ای به نقطه ای حساس رسیده است. تا کنون تیم هسته ای کشورمان در برابر زیاده خواهی های طرف مقابل مقاومت کرده اند و ابهامات درباره آینده و نتیجه مذاکرات بسیار است. یکی از اصلی ترین آنها مدت زمان توافق است. اگر چه تا کنون زمان های مختلفی در این مورد از سوی مقامات و رسانه های غربی عنوان شده اما 10 سال پرتکرارترین زمان در این قضیه است. اما پشت پرده این 10 سال چیست و آمریکایی ها امیدوارند پس از این دوره به چه چیزی برسند؟ گزارش روز شنبه روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز  به قلم دیوید ای سانگر و مایکل آر گوردون در پاسخ به این سوال راهگشاست. این روزنامه که بسیار نزدیک به کاخ سفید است در گزارش خود درباره مدت زمان توافق جامع می نویسد؛ «تعلیق و در نهایت لغو تحریم های نفتی و مبادلات مالی ایران برای حسن روحانی، رئیس جمهور ایران و محمد جواد ظریف، مذاکره کننده ارشد وی و وزیر امور خارجه این کشور که امیدوارند بتوانند 10 سال یا بیشتر محدودیت فعالیت هسته ای را به سران روحانی و نظامی ایران که مخالف مذاکرات هستند، بقبولانند، از اهمیت زیادی برخوردار استنیویورک تایمز در ادامه گزارش خود از هدف واقعی واشنگتن از توافق با ایران پرده برداشته و می‌نویسد؛ «یکی دیگر از موضوعات مهمی که درمورد توافق هسته ای با ایران مطرح است مدت زمان کارآیی آن است. مقامات آمریکایی اعلام کرده اند اقدامات در نظر گرفته شده در توافق هسته ای با ایران برای دست کم ده سال می تواند خواسته های غرب را در زمینه حفظ زمان یک ساله برای فرار هسته ای ایران تامین کند. همتای ایرانی کری تابستان گذشته در مصاحبه‌ای گفت که مدت زمان اجرای این توافق نباید بیش از هفت سال باشد.مدت زمان اجرای توافق هرچقدر باشد جان کری با این چالش مواجه است که پس از انقضای تاریخ آن ایران همانند ژاپن و برزیل همچنان زیرساخت های لازم برای تولید هر میزان مواد هسته ای را که بخواهد در اختیار خواهد داشت. دولت اوباما معتقد است تا آن زمان یک حکومت متفاوت یا دست کم همراه تر در ایران روی کار خواهد آمدالبته این نخستین بار نیست که تحلیلگران آمریکایی به این موضوع اذعان می کنند. چندی پیش توماس فریدمن نویسنده معروف نیویورک تایمز نیز در مصاحبه ای به این موضوع اشاره کرده بودوی که به بهانه تحلیل سخنرانی اخیر بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی در کنگره آمریکا با شبکه تلویزیونی بلومبرگ گفت وگو کرده، با اشاره به اینکه به نظر وی «تنها روش تامین امنیت درازمدت برای اسرائیل و همسایگانش و حتی برای بسیاری از مردم ایران تغییر رژیم ایران است که باید از داخل اتفاق بیفتد» می گوید: «به نظر من با توافقی که اوباما با ایران بر سر مسئله هسته ای انجام می دهد امکان این تغییر در داخل ایران فراهم می شود. البته من نمی خواهم در این خصوص پیشگویی انجام دهم اما دست کم این امکان وجود دارد که با این توافق مشارکت ایران در مسائل جهانی بیشتر شود و در نتیجه آن تغییراتی در داخل ایران رخ دهد».امید آمریکایی ها به توافق هسته ای با هدف ایجاد تغییر در جمهوری اسلامی در راستای منافع خود، حاکی از شکست توطئه های مختلف آنان دربرخورد با جمهوری اسلامی بوده و بدون شک این امید واهی نیز حاکی از عدم شناخت آنان از نظام اسلامی و مردم ایران استآغاز مذاکرات در سوئیس
«
محمدجواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران روز گذشته(یکشنبه) در رأس تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای به منظور شرکت در دور جدید رایزنی‌های هسته‌ای وارد لوزان سوئیس شد.دور جدید مذاکرات هسته‌ای با حضور هیأت‌های مذاکره‌کننده ایران و آمریکا از بعدازظهر دیروز (یکشنبه) در لوزان آغاز شد. در این دور از مذاکرات «علی‌اکبر صالحی» رئیس سازمان انرژی اتمی ایران و «ارنست مونیز» وزیر انرژی آمریکا نیز حضور دارند. روز گذشته، صالحی و مونیز در لوزان سوئیس با یکدیگر دیدار کردند.ظریف ‌امروز (دوشنبه) به دعوت فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به بروکسل می‌رود تا در نشستی با حضور وزرای امور خارجه فرانسه، انگلیس و آلمان شرکت کند.اظهارات مقامات آمریکایی و برخی از رسانه‌های غربی حاکی از آن است که احیای کارت سوخته توافق دو مرحله‌ای همچنان در دستور کار هیئت مذاکره‌کننده آمریکایی قرار دارد.
 
تاکید کِری بر لزوم توافق اولیه در همین حال «جان کری» وزیر خارجه آمریکا در مصاحبه با شبکه «سی.بی.اس» تأکید کرد: زمان در گذر است و این آخرین شانس برای رسیدن به توافق هسته‌ای با ایران است.وزیر امور خارجه آمریکا با اشاره تلویحی به توافق دو مرحله‌ای گفت: اگر در مذاکرات سوئیس تیم ایرانی تصمیمات سیاسی اتخاذ نکند و شرایط «توافق اولیه» را نپذیرد، دیگر دستیابی به توافق ممکن نخواهد بود.کری همچنین درباره تمدید مذاکرات هسته‌ای گفت که تمدید مذاکرات غیرمحتمل است زیرا غیرسازنده است و ادامه داد: ما معتقدیم، قرار نیست چیزی در ماه آوریل، مه یا ژوئن رخ بدهد که حکایت از این مسئله کند که تصمیم‌هایی که ما تاکنون (درباره برنامه هسته‌ای ایران) نتوانستیم بگیریم، می‌توانیم بعد از این زمان بگیریم.وزیر خارجه آمریکا درباره نامه سناتورهای جمهوری خواه آمریکا به ایران گفت: آنچه می‌دانم این است که این نامه دقیقاً با هدف مداخله در این مذاکرات طراحی شد.کری ادامه داد که قصد ندارد به سبب این اقدام سناتورهای جمهوری‌خواه عذرخواهی کند و گفت: من قصد ندارم بخاطر یک اقدام غیرقانونی و بدون فکر برخی افرادی که تازه 60 روز است وارد سنا شده‌اند، عذرخواهی کنم. این کار نامناسب است.وزیر خارجه آمریکا ادامه داد: من به وضوح توضیح می‌دهم که کنگره حق تغییر یک توافق اجرایی را ندارد.کری تأکید کرد که تا این نقطه از زمان، مذاکره‌کنندگان 1+5، پیشرفت‌هایی را در زمینه محدود کردن فناوری هسته‌ای ایران حاصل آورده‌اند اما هم‌اکنون زمان آن رسیده است که تصمیمات سیاسی سخت و جدی اتخاذ شود.
 
ادعای واشنگتن پست درباره توافق دو مرحله‌ای
به گزارش فارس،«واشنگتن‌پست» نیز در گزارشی مدعی شد: مذاکره‌کنندگان ایران و 1+5 در حالی در لوزان سوئیس گرد هم جمع‌ می‌شوند که نشانه‌هایی از حصول توافق در ماه جاری میلادی مشاهده می‌شود و به زودی توافقی کلی درباره برنامه هسته‌ای ایران اعلام می‌شود.طبق این گزارش، در حالیکه مقامات هشدار می‌دهند که ممکن است توافقی حاصل نشود اما نشانه‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه مذاکره‌کنندگان ایران و 1+5 به زودی یک نوع توافق کلی را اعلام می‌کنند و کار بر روی جزئیات فنی نیز تا پایان مهلت ژوئن ادامه خواهد داشت.واشنگتن پست در ادامه مدعی شده است: نشانه‌های زیادی از جانب واشنگتن و تهران وجود دارد که نشان می‌دهد دولت‌هایی که در مذاکرات هسته‌ای حضور دارد، معتقدند که می‌توانند علیرغم مخالفت‌های داخلی، به یک تفاهم سیاسی در زمینه موضوع هسته‌ای ایران دست پیدا کنند.واشنگتن‌پست در توضیح این مطلب ادامه داد که کری که تلاش‌های زیادی را در مذاکرات مستقیم با «محمدجواد ظریف» وزیر خارجه ایران از خود نشان داده است، اخیراً سفری به منطقه خلیج‌فارس داشته است تا به کشورهای عربی نگران از توافق هسته‌ای، اطمینان دهد.از طرف دیگر کری در مصاحبه با شبکه «سی بی‌اس» تصریح کرده است که تمدید مذاکرات غیرمحتمل است زیرا این کار بسیار غیرسازنده خواهد بود.دور جدید مذاکرات ایران و 1+5 در حالی در شهر لوزان سوئیس برگزار می‌شود که طرف غربی تأکید دارد که تا پایان مهلت مارس به تفاهم سیاسی درباره برنامه هسته‌ای ایران دست پیدا کند و بعد از آن روی جزئیات این تفاهم کار کنند به امید آنکه بتوانند تا مهلت پایان ژوئن به توافق جامع نهایی دست پیدا کنند.
 
ظریف: باید تضمین لغو تحریم‌ها
 
مشخص شود
از سوی دیگر «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه در مسیر پرواز تهران-لوزان در هواپیما و خطاب به خبرنگاران ایرانی گفت: ما انتظار داریم طرف مقابل قوی‌تر باشد.ظریف با اشاره به مذاکرات پیش‌رو گفت: احتمالا روز سه‌شنبه نشستی در سطح مدیران کل بین طرفین برگزار می‌شود.وزیر امور خارجه تصریح کرد: «باید مشخص باشد که آنها چگونه می‌خواهند تمام تحریم‌ها را لغو کنند و تضمین آن چیست. اگر اراده سیاسی طرف مقابل مانند ما باشد، دستیابی به توافق دشوار نخواهد بود. من امیدوارم که بازی سیاسی هفته پیش (نامه سناتورهای جمهوری‌خواه) طرف مقابل را تضعیف نکند، آنها در مذاکرات باید قوی‌تر باشندوی افزود: اهمیتی به ضرب‌الاجل کنگره نمی‌دهیم، ما در وین توافق کردیم تا انتهای مارس تنها به راه‌حل‌ها دست یابیم، نه توافق جامع را.به گزارش تسنیم، ظریف با رد توافق دو مرحله‌ای خاطرنشان کرد: «در هر شرایطی ما باید در مورد تمام جزئیات توافق کنیم. گام بعدی تدوین متن توافقنامه است، اما به معنای این نیست که ما توافق کلی و جزئی داشته باشیم. مسائل فنی امروز و از سوی مقامات ارشد ایرانی مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد اما من می‌توانم بگویم که به راه‌حل‌ها خیلی نزدیک شده‌ایموزیر امور خارجه در ادامه افزود: اگر منظور از موضوعات کلی برنامه غنی‌سازی، نگه‌داشتن تأسیسات  و لغو تحریم‌ها است، بله ما از پیش درباره آنها توافق کرده‌ایم. به گفته وی: «اگر اراده سیاسی وجود داشته باشد، دستیابی به توافق طی این دور از مذاکرات مطمئنا امکان‌‌پذیر استظریف همچنین در پاسخ به پرسشی در مورد قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل گفت: «قوانین بین‌المللی از سوی مقامات آمریکایی وضع نشده‌اند، قوانین بین‌الملل روشن هستند. پس از مناقشات دو سه هفته اخیر، جهان درک کرده است که ایران به دنبال راه‌حل استوزیر امور خارجه با اشاره به نامه سناتورهای آمریکایی گفت: «این نامه در تاریخ آمریکا و در تاریخ دیپلماسی بین‌المللی امری بی‌سابقه بوده است و در ضمن تبلیغاتی بیش نبوده است».
 
عراقچی: شکاف‌های جدی وجود دارد
همچنین«سید عباس عراقچی» معاون امور حقوقی و بین‌المللی وزارت امور خارجه و عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای گفت: احتمال تمدید مذاکرات منتفی است.عراقچی افزود: از نظر ما توافق نهایی با آمریکا نیست، با 1+5 است. یعنی پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل به همراه آلمان دارند با ما توافق می‌کنند، نکته دوم اینکه توافق نهایی از مسیر شورای امنیت عبور می‌کند و به تصویب شورای امنیت می‌رسد که برای همه کشورها لازم الاجراست. بنابراین شورای امنیت نیز بر این تعهد صحه خواهد گذاشت و از نظر حقوق بین الملل دولت آمریکا، چه دولت فعلی و چه دولت‌های آتی موظف به اجرا  هستند و کنگره آمریکا هم اختیار تغییر دادن آن را ندارد.با وجود پیشرفت‌هایی که در ادوار اخیر گفت‌وگوها صورت گرفت، اما همچنان شکاف‌ها و اختلافات جدی پابرجاست.وی در مصاحبه با «ریانووستی» تصریح کرد که تهران امیدوار است که در دور جدید مذکرات هسته‌ای بتواند اختلافات اصلی با آمریکا در خصوص موضوع هسته‌ای را رفع کند.معاون وزیر امور خارجه تصریح کرد: ما همچنان اختلافات جدی و شکاف‌های جدی داریم. باید ببینیم که می‌توانیم این اختلافات را مدیریت کنیم. ما به پیشرفت‌هایی در دور اخیر مذاکرات هسته‌ای دست پیدا کردیم. باید ببینیم در این دور از مذاکرات نیز به پیشرفت می‌رسیم.
 
تصویب قانون نظارت کنگره بر توافق نهایی
جروزالم پست خبر داد که سناتورهای آمریکایی در نظر دارند در 24 مارس قانونی را درباره لزوم نظارت کنگره بر توافق  هسته‌ای به تصویب برسانند.این طرح درحالی مطرح شده است که دور جدید مذاکرات هسته‌ای میان ایران و 1+5 در لوزان سوئیس در حال برگزاری است.مقامات آمریکایی و اروپایی اعلام کردند که ایران و آمریکا به یک توافق تاریخی در زمینه برنامه هسته‌ای تهران نزدیک می‌شوند اما همچنان در تقابل با موانع جدی هستند که در دقایق پایانی تا رسیدن به مهلت تفاهم سیاسی باقی مانده استروزنامه نیویورک‌تایمز گزارش کرد که در حالیکه تا مهلت پایان مارس برای رسیدن به تفاهم سیاسی زمان زیادی باقی نمانده است، موضوعاتی از جمله زمان لغو تحریم‌ها و چگونگی اجرای بازرسی‌ها به صورت حل‌ نشده باقی مانده است.پایگاه تحلیلی «فارین پالیسی» نیز در گزارشی با موضوع مذاکرات هسته‌ای ایران، نحوه لغو تحریم‌های ایران را یکی از مهمترین مشکلات در مسیر حصول توافق دانسته و نوشته است که همین موضوع می‌تواند گفت‌وگوها را به شکست بکشاند.در همین حال، یکی از مشاوران کری که خواست نامش فاش نشود، گفت: شانس رسیدن به توافق با ایران در حال حاضر بیش از هر زمانی است و همچنین شانس اینکه این توافق از نظر سیاسی شکست بخورد نیز بسیار بالا است.همچنین خبرگزاری فرانسه در گزارشی نوشت: پاریس در مذاکرات هسته‌ای نقش بازیگر تندرو را ایفا می‌کند. پیش از این مقامات صهیونیستی و برخی از رسانه‌های غربی بر این نکته تاکید کرده بودند که «لوران فابیوس» وزیر امور خارجه فرانسه، به نمایندگی از نخست وزیر رژیم صهیونیستی در مذاکرات حضور دارد.