فصل «عروس‌بَرون» در مازندران

چرا باوجود اینکه شرایط اقتصاد بحرانی و تورمو گرانی مکمل بیکاری وفقر  رو به فزونی است که ترکش آن به جوانان اصابت کرده است گفته نشده  مقابل فصل عروس برون  و30 هزار آمار عروسی سالانه در این استان در صد آمارطلاق چه میزان است؟
پاییز که فرا می‌رسد، جشن‌های سنتی و محلی «عروس‌بَرون» در مازندران رونق تازه می‌گیرد و نوای سرنا و سازهای سنتی طنین‌انداز می‌شودبه‌گزارش مهر، از قدیم‌الایام و براساس سنت‌های دیرینه، با پایان برداشت محصولات زراعی و کشاورزی، در فصل پاییز، سور و ساز عروسی‌ها در مازندران به راه می‌افتد و نوعروسان با ‌هزار آرزو و امید روانه خانه‌بخت می‌شوند.این روزها در گوشه و کنار مازندران و در هر محله‌ای، جشن‌های عروسی برپا شده است و زوج‌هایی همزمان با اعیاد و مناسبت‌های مذهبی، سقف‌های زندگی مشترک‌شان را بنا می‌کنند. در زرق و برق عروسی‌هایی مجلل که گاه تا هم‌وزن عروس، مهریه تعیین می‌شود و اسراف و ریخت و پاش، خودنمایی می‌کنند، هستند مناطقی که یک‌جلد کلام‌الله مجید، آینه و شمعدان و کمتر از انگشتان دو دست سکه مهریه جوان‌هایشان است و سایبان زندگی مشترکشان را با وام و قرض، سقف می‌کنند.برویم به دهکده، صدای ساز و سرنا از دور به گوش می‌رسد، لباس‌های محلی دخترکان و پسرکان، نوید یک جشن ساده اما سنتی و باصفا را می‌دهد و سرنا نواز با ورود هر میهمان، پرشورتر در سرنا می‌دمد و میهمان نیز به رسم دیرین، اسکناسی را در جیب‌های نوازنده قرار می‌دهد.بوی اسپند، نقل و نبات، اسکناس‌های تازه و تانخورده، عطر گلاب و عنبر فضای مجلس را آکنده است، این‌جا از تالارهای مجلل عروسی خبری نیست، یک باغ و محوطه باز روستایی که آسمانش، صاف و آبی است و قرص ماه می‌درخشد.مجمعه‌های رنگی که به دست بانوان هنرمند روستایی آذین بسته شده و درون آن کله‌های قند، شیرینی، شکلات و حنا کادوپیچ شده و بر سر دختران و بانوان مجلس قرار دارد و بانوان مجمعه به‌سر دور عروس و داماد می‌چرخند.
حنابندانشان ساده اما برگرفته از آیینی سنتی و قدیمی است، عروس و داماد بر دست‌های هم حنا می‌بندند و دوستان عروس می‌سرایند«عروس حنا می‌بنده، به دست و پا می‌بنده».عروسی‌های سنتی مازندران به کشتی لوچو و محلی هم مزین شده است و پهلوانان و پهلوانک‌ها به میدان می‌روند تا مجلس بزم عروس و داماد را شادتر کنند و سرپهلوان مجلس از دست پدر عروس و داماد، هدیه می‌گیرد.نوبت به مراسم هدیه‌کنان می‌رسد، اقوام درجه‌یک داماد یک‌به‌یک می‌آیند و مبلغی را به رسم چشم‌روشنی در جیب داماد قرار می‌دهند، در قدیم‌ها رسم بر آن بود که سکه‌ای را در دهان داماد قرار می‌دادند و این رسم اکنون برچیده شده است.در برخی از عروسی‌ها همچنان رسم بر آن است که از اسب و قاطر به‌عنوان ماشین‌عروس استفاده می‌شود و سرنا نواز می‌نوازد و اقوام و آشنایان، زوج‌ها را تا خانه‌بخت همراهی می‌کنند. ماه‌عسل غالب زوج‌های مازنی، سفر به مشهد مقدس و پابوسی بارگاه علی‌بن موسی‌الرضا(ع) است که این امر نیز نشانه اعتقاد والای مردمان دیار علوی به خاندان اهل‌بیت و نبوت است.یک بانوی سالخورده مازندرانی که ٦٠‌سال از ازدواجش با پسرعمویش حاج‌حسین می‌گذرد، می‌گوید: مراسم‌های عروسی قدیم با اکنون تفاوت بسیار داشته و آن روزها، مردم شادتر و جشن‌ها نیز ساده‌تر بوده است.مشهدی «فضه» با بیان این‌که اکنون سن ازدواج جوانان بالا رفته می‌گوید: در روزگار ما، دختران و پسران در سن کم ازدواج می‌کردند و توقع جوان‌ها بسیار پایین بود و مشکلات امروزی وجود نداشت.وی با یادآوری خاطراتی از جشن عروسی‌اش می‌گوید: آن زمان رسم بر این بود که جشن عروسی چند شبانه‌روز طول می‌کشید و همه اقوام و فامیل‌ها در برگزاری مراسم کمک می‌کردند و رقم هدیه‌ها نیز مانند امروز سنگین نبوده است.این بانوی مازندرانی با بیان این‌که برخی از خانواده‌ها در ازدواج جوانان بسیار سختگیر هستند و مهریه‌ها و جهیزیه‌های بالا، خودرو‌های مدل بالا، ویلا و آپارتمان طلب می‌کنند، گفت: مهریه من یک جلد کلام‌الله، آینه و شمعدان و یک گلیم بود ولی امروز، چشم و همچشمی باعث شده تا جوان‌ها رغبت به ازدواج نداشته باشند.
وی با اشاره به اینکه مهریه بالا و چشم‌و‌همچشمی خوشبختی نمی‌آورد، گفت: صداقت و صمیمیت باعث می‌شود تا زندگی‌ها بادوام و پایدار باشد.برنامه‌ریزی برای ازدواج آسان از دغدغه‌هایی است که دستگاه‌ها و بخش‌های مختلف همواره با آن مواجه هستند و افزایش سن ازدواج از یک‌سو، کاهش میزان ازدواج و افزایش طلاق از آسیب‌هایی است که جامعه را تهدید می‌کند.امام جمعه موقت شهرستان نوشهر با اشاره به سالروز ازدواج امام‌علی(ع) و حضرت فاطمه(س) و مقایسه آن با ازدواج‌های امروزی گفت: متاسفانه ازدواج‌های امروزی تبدیل به معامله شده است.حجت‌الاسلام عبدالغفار آل‌حبیب با بیان ویژگی‌های ازدواج امام‌علی(ع) و حضرت فاطمه(س) و مقایسه آن با امروز گفت: این جای تاسف دارد که در کشور شیعه‌نشین، آمار طلاق و میزان مهریه‌ها سر به فلک کشیده شود.امام جمعه موقت نوشهر افزود: متاسفانه ازدواج‌های امروزی تبدیل به معامله شده است و دو طرف به دنبال پست و مقام و ثروت می‌گردند و همین تفکر باعث شده تا بعد از چند ماه منجر به جدایی و طلاق زوجین شود.وی خاطرنشان کرد: ازدواج‌های اینترنتی، خیابانی و دانشگاهی و عشق‌های مجازی و بی‌احساس جای خود را به شناخت از ازدواج اسلامی داده و این مسأله مایه خجالت یک کشور شیعه‌نشین است.وی با اشاره به علل طلاق در کشور گفت: با این شرایط مسکن، جهیزیه‌های چشم‌و‌همچشمی و عروسی‌های آنچنانی نباید انتظار داشت که جوان رغبتی به ازدواج آسان داشته باشد.
آل‌حبیب با انتقاد از شرایط بانک‌ها در ارایه وام ازدواج برای جوانان اظهار داشت: چطور بانک‌ها به عده‌ای می‌توانند وام‌های میلیاردی به‌راحتی بپردازند اما در برابر ارایه وام‌های ٣ میلیونی جوانان هزاران مشکل می‌تراشند و در این میان مجلس نیز نظارت جدی ندارد.همچنین معاون رئیس جمهوری در امور بانوان در سفر اخیر خود به مازندران در پاسخ به راهکارهای تحقق ازدواج آسان گفت: باید با تعامل وزارت ورزش و جوانان به تسهیل ازدواج آسان کمک کنیم و اکنون نیز درحال بررسی تفاهمنامه‌ای هستیم تا بخشی از دستگاه‌هایی که وظایف  ذاتی دارند را پیشقدم کنیم و پیش‌نویس این تفاهمنامه تهیه شده است.شهیندخت مولاوردی با اشاره به تصویب قانون تسهیل ازدواج جوانان در سال‌های قبل گفت: بررسی‌ها را انجام دادیم تا ببینیم علت عدم اجرای این قانون چیست و در آن به صندوق ذخیره جوانان اشاره شده بود که در دولت دهم این وظیفه به صندوق مهر امام رضا واگذار شد و یک‌سری مسائلی را پیش آورده بود و سعی می‌کنیم با بررسی ریشه‌های علل عدم اجرای قانون، هرچه زودتر عملیاتی شود و وزارت ورزش و جوانان نیز برنامه‌های خاص خود را دارد.معاون رئیس‌جمهوری در امور بانوان در عین حال تصریح کرد:  بحث ازدواج آسان یک پدیده چند عاملی است و نمی‌توان با رفع یک عامل، مشکلات را حل کرد و باید با عزم ملی برای رفع مشکلات تلاش کرد و جهت تحقق سیاست‌های کلی نظام درباره افزایش جمعیت یکی از بندها، ازدواج آسان است.مولاوردی بیان داشت: ازدواج صرفا با دادن وام حل نمی‌شود و باید با حل کردن مسکن، اشتغال و سایر الزامات، جوانان را برای ازدواج ترغیب کنیم.سالانه بیش از ٣٠‌هزار ازدواج در مازندران ثبت می‌شود.