چرا موقع رانندگي به يكديگر اجازه عبور نمي‌دهيم؟

دانستني‌ها
چرا موقع رانندگي به يكديگر اجازه عبور نمي‌دهيم؟
30شهریور-93
يك روانپزشك معتقد است بخش زيادي از تصادفات رانندگي بر اثر جا به جايي خشمي است كه افراد موقع رانندگي با لجبازي نشان مي‌دهند و در اين ميان آموزش نظريه اسناددهي به عموم جامعه مي‌تواند بيش از نيمي از مشكلات اجتماعي را كاهش دهد.
"افشين طيبي" در پاسخ به سؤال يكي از شهروندان درباره اينكه چرا افراد موقع رانندگي آستانه تحمل پاييني دارند، اظهار داشت: تعريف شكست و پيروزي در مورد افراد مختلف متفاوت است. برخي افراد تصور مي‌كنند چنانچه موقع رانندگي به ديگران فرصت سبقت گرفتن بدهند فردي ضعيف تلقي مي‌شوند.
وي افزود: خطر اين موضوع زماني است كه به باوري يا ناهوشيار جمعي تبديل ‌شود و وقتي فرهنگي غالب شود، در جامعه اشاعه پيدا مي‌كند.
اين متخصص حوزه بهداشت روان با اشاره به تأثير الگوي مشاهده‌اي و يادگيري اجتماعي، گفت: اگر نوجوان يا كودكي اين تصاوير را ببيند طبق نظريه يادگيري چنين باوري را در خود تثبيت مي‌كند.
وي ادامه داد: برخي باورها حد واسط، برخي مركزي و برخي نيز طرح‌واره هستند مثلاً يكي از طرح‌واره‌ها اين است كه ميهمان حبيب خداست، بنابراين افراد در بدترين شرايط نيز از ميهمان پذيرايي مي‌كنند و او را با رويي باز مي‌پذيرند. اجازه ندادن افراد براي سبقت گرفتن ديگران از آن‌ها نيز در حال حاضر به اسكيما يا طرح‌واره تبديل شده است و به ديگران نيز ياد داده مي‌شود.
اين روانپزشك تصريح كرد: در تحقيقي مشخص شده است كه چنانچه راننده‌اي به رانندگان ديگر اجازه عبور دهد، تنها 15 دقيقه از وقت خود را صرف كرده است، در حالي كه تنش حاصل از درگيري با رانندگان ديگر كه بر اثر اجازه ندادن براي عبور ايجاد مي‌شود منجر مي‌شود تا فرد جهت تمدد اعصاب 10 ساعت استراحت كند تا بتواند دوباره به كار خود ادامه دهد.
وي افزود: اين در حالي است كه افراد چنانچه از 15 دقيقه وقت خود بگذرند علاوه بر ياد دادن رفتارهاي توأم با گذشت، مي‌توانند با استراحت كوتاهي به ساير امور زندگي خود بپردازند.
اين متخصص حوزه بهداشت روان، عدم همگوني قوانين با وضعيت فرهنگي جامعه را منجر به افزايش تخلف و تخطي از قوانين عنوان كرد و ادامه داد: وقتي قوانين با وضعيت فرهنگي موجود در جامعه همسو نباشد تخلف بيشتر مي‌شود و وقتي مردم نتوانند قوانين را اجرا كنند حريم آن در جامعه شكسته مي‌شود، به عنوان مثال وقتي فردي مشاهده مي‌كند كه خسارت ناشي از ضرر و زياني كه چاله بدون هشدار در مسيري به خودروي او وارد آورده است توسط مسئولان گردن گرفته نمي‌شود ممكن است با سرعت غيرمجاز حركت كند.
وي افزود: عدم اجراي قوانين منجر به شكستن حرمت آن مي‌شود و مردم را وادار به تخطي و بي‌اعتنايي نسبت به قانون مي‌كند.
اين روانپزشك با بيان جابه جايي خشم به عنوان فرايندي دفاعي، اظهار داشت: در فرايند دفاعي جابه جايي، خشم جابه جا مي‌شود مثلاً فردي كه با مدير خود درگير مي‌شود ممكن است خشم ناشي از آن را به افراد خانواده خود جابه جا كند گاهي گفت‌وگوهاي ميان رانندگان و مسافران بر اثر پول خرد ناشي از خشمي است كه در افراد وجود دارد و از اين طريق جابه جا مي‌شود. "طيبي" گفت: بسياري از تصادفات بر اثر لجبازي به وقوع مي‌پيوندد كه مي‌تواند ناشي از جابه جايي خشم باشد، همچنين افكار بدبينانه در رانندگي بالاست، طبق نظريه اسناد دهي انسان‌ها مشكلات خود را به موقعيت و مشكلات ديگران را به شخصيت آن‌ها ارتباط مي‌دهند، مثلاً در رانندگي چنانچه فردي با خودروي ديگري تصادف كند مي‌گويد چرا فاصله مجاز را رعايت نكردي و چنانچه خودرويي با او تصادف كند مي‌گويد چرا با اين سرعت رانندگي مي‌كني، در واقع افراد پيشرفت خود را به شخصيت و شكستشان را به موقعيت اسناد داده و در مورد ديگران موفقيت را به موقعيت و شكست را به شخصيت ارتباط مي‌دهند. وي خاطرنشان كرد: اگر نظريه اسناد دهي را به عموم جامعه آموزش دهيم بيش از نيمي از مشكلات اجتماعي موجود كاهش مي‌يابد