پس‌لرزه‌هاي مرگ كودك 5 ساله در قم

پس‌لرزه‌هاي مرگ كودك 5 ساله در قم17 تیر- 93

مگر در 35 سال گذشته سابقه داشته تا مسئولی وجود داشته باشد که مسئولیت پاسخگویی وقوع ناامنی های اجتماعی و  قتل  ها و اعدام ها وخود سوزی وخود کشی ها ومرگ های خاموش ناشی از نشت گاز ومرگ ومیر تصادفات جاده ها وبیماری ایدز واعتیاد و... را تقبل کرده باشد که اکنون  می بایست انتظار داشت مرگ کودک 5 ساله ی دریکی از بوستان های قم بدلیل برق گرفتگی و قصور اورژانس توجیه نشود؟
معاون مركز مديريت حوادث و فوريت‌هاي پزشكي قم معتقد است در حادثه‌اي كه به مرگ يك كودك 5 ساله منجر شد، اورژانس هيچ گونه اهمالي نداشته است. حادثه از دست رفتن جان يك كودك 5 ساله در يكي از بوستان‌هاي شهر قم كه انعكاس گسترده‌اي در رسانه‌هاي داخل و خارج از استان داشت، ابعاد گسترده‌اي دارد. يكي از موضوعات مورد توجه در اين حادثه عملكرد اورژانس و درمانگاه حرم مطهر حضرت معصومه(س) است كه در اذهان عمومي سؤالات بسياري ايجاد كرده است. علت مرگ "فاطمه اميني" برق‌گرفتگي در اثر تماس با بدنه تير برق يكي از بوستان‌هاي شهري اطراف ميدان روح‌الله عنوان شده است. "امين اميني"، پدر اين كودك از شهرداري به خاطر سهل‌انگاري در نگهداري تأسيسات برقي اين بوستان شكايت كرده است. گله ديگر او از اورژانس و درمانگاه آستانه حضرت معصومه(س) است كه به گفته وي با كم‌لطفي‌هايشان به كم‌كاري‌هاي ديگر نهادها افزوده‌اند. پدر فاطمه مي‌گويد همان ابتدا كه اين كودك را برق گرفت، يكي از اقوام با اورژانس 115 تماس مي‌گيرد و درخواست كمك مي‌كند. اپراتور چندين سؤال از وضعيت هوشياري فاطمه مي‌پرسد. همه كلافه هستند. مرد نمي‌داند جواب اپراتور را چگونه بدهد. در نهايت به گفته پدر فاطمه آمبولانس اعزام نمي‌شود و او با موتورسيكلت دخترش را به درمانگاه مي‌برد. اميني معتقد است اورژانس نسبت به وضعيت دخترش بي‌اعتنايي كرده و اپراتور بدون دادن جواب مشخصي تماس را پس از پرسيدن چندين سؤال كه در آن شرايط تنها اضطراب همراهان فاطمه را بيشتر مي‌كرده، قطع كرده است. پس از قطع اميد از اورژانس، پدر فاطمه پيكر نيمه جان او را با موتور به درمانگاه آستانه حضرت معصومه مي‌برد. او از برخورد پرسنل اين درمانگاه و نقص در تجهيزات اين درمانگاه نيز گله دارد. اميني از يكي از پرستاران اين مركز شنيده كه دستگاه شوكر خراب است و بايد به اورژانس 115 براي كمك به دخترش زنگ بزند. او از برخورد و خونسردي پرسنل 115 در اين درمانگاه نيز گله‌مند است. هر چند مدير روابط عمومي دانشگاه علوم پزشكي قم ادعاي خراب بودن دستگاه را رد كرده و گفته اين درمانگاه دو دستگاه شوك الكتريكي دارد اما به هر حال آنطور كه در مدارك اورژانس نيز ثبت شده، هنگامي كه كودك در اين درمانگاه بوده، اورژانس 115 براي كمك احضار شده و اقداماتي بر پيكر نيمه جان فاطمه انجام داده است. پدر فاطمه از نحوه برخورد اورژانس در اين درمانگاه نيز گله دارد. به گفته وي پرسنل اورژانس و درمانگاه حضرت معصومه(س) در مداواي دخترش كوتاهي كرده‌اند. 
*همراهان فاطمه از آمدن اورژانس صرف نظر كردند 
معاون مركز مديريت حوادث و فوريت‌هاي پزشكي قم اما روايت ديگري از ماجرا دارد. مهدي فراهاني در گفتگو با مهر، انعكاسي كه از اين واقعه در رسانه‌ها اتفاق افتاده را بي‌انصافي مي‌داند. به گفته فراهاني تمام مكالماتي كه با مركز اورژانس 115 گرفته مي‌شود، ضبط شده و مدارك محكمي وجود دارد كه نشان مي‌دهد اورژانس در اين واقعه كم‌كاري نداشته است. معاون مركز مديريت حوادث و فوريت‌هاي پزشكي قم درباره نحوه برخورد اپراتور با همراهان فاطمه در ابتداي وقوع حادثه مي‌گويد: اورژانس قم روزانه هزار و 500 تماس را پاسخ مي‌دهد اما ظرفيت ما با 18 پايگاه شهري كه هر كدام در شبانه‌روز 10 تا 12 مأموريت مي‌روند، رسيدگي به 170 تماس است. همين محدوديت موجب شده اورژانس هيچ گاه نتواند براي تمام تماس‌ها اعزام خودرو داشته باشد. اپراتوري كه پاسخ تلفن‌ها را مي‌دهد يك كارشناس پرستاري است. او با توجه به دستورالعملي كه براي پاسخ دادن به تماس‌ها دارد، اعزام خودروها را مديريت مي‌كند كه حادثه ناگواري در اثر كمبود آمبولانس براي مردم پيش نيايد. فراهاني مي‌گويد با اين حال در مورد برخي مأموريت‌ها مانند گاز گرفتگي با CO، ايجاد مشكل براي بانوان باردار و برق گرفتگي بنا بر اين است كه آمبولانس بدون فوت وقت وارد عمل شود اما در عين حال اپراتور به صورت تلفني اطرافيان را براي كمك به مصدوم راهنمايي كند. وي مي‌افزايد: در اين مأموريت يك شهروند با شماره تلفن 0938 در تاريخ پنجم تير ساعت 23 و 37 دقيقه را اورژانس تماس مي‌گيرد و از برق گرفتگي يك نفر خبر مي‌دهد. همكار ما از وضعيت هوشياري مصدوم مي‌پرسد و همراه بيمار مي‌گويد نمي‌دانم. در همين لحظه همكار ما مي‌گويد آمبولانس اعزام شده است. هنوز جمله ايشان منعقد نشده، فرد تماس گيرنده مي‌گويد لازم نيست؛ دارند مصدوم را به درمانگاه مي‌برند. به گفته فراهاني حتي در فايل ضبط شده از اين مكالمه، صداي اطرافيان بيمار كه او را براي بردن به يك درمانگاه آماده مي‌كنند، قابل تشخيص است. او معتقد است اپراتور كار درستي انجام داده چرا كه در چنين شرايطي نبايد خودرويي اعزام شود و اگر اين اتفاق بيفتد و در همين حين حادثه ديگري رخ دهد، اين فرد مقصر شناخته خواهد شد چرا كه نيروي اورژانس را براي يك مأموريت سوخته تلف كرده است. معاون مركز مديريت حوادث و فوريت‌هاي پزشكي قم مي‌گويد اگر اين خانواده به جاي بردن بيمار با موتورسيكلت به درمانگاه منتظر مي‌شدند تا آمبولانس برسد؛ شايد عاقبت بهتري براي اين حادثه رقم مي‌خورد. 
*اورژانس خارج از چارچوب عمل كرده است 
نكته ديگري كه وي به آن اشاره مي‌كند به عملكرد اورژانس در درمانگاه آستانه مربوط مي‌شود. به گفته فراهاني هر درمانگاهي كه مجوز شبانه‌روزي را از دانشگاه علوم پزشكي قم دريافت كرده بايد آمبولانس داشته باشد و حضور نيروهاي اورژانس در اين درمانگاه از اساس اشتباه بوده است. با وجود غير قانوني بودن اين مسئله، نيروهاي اورژانس در اين درمانگاه حضور پيدا كرده و همراه با پرسنل درمانگاه براي احياي بيمار تلاش كرده‌اند. انتقال بدن فاطمه اميني از درمانگاه آستانه به بيمارستان كامكار توسط اورژانس 115 هم يكي ديگر از اقدامات خارج از چارچوب اورژانس بوده است چرا كه اين وظيفه آمبولانس درمانگاه است و به گفته فراهاني در آن لحظه ديگر جاني در تن فاطمه نبوده كه بخواهند او را با آمبولانس انتقال دهند. وي با اشاره موبايل‌اي سي يو بودن اين آمبولانس اظهار داشت: استانداردهاي ملي مي‌گويد 10 درصد آمبولانس‌ها بايد دستگاه احيا داشته باشند در حالي‌ كه 90 درصد آمبولانس‌هاي قم به اين وسيله مجهز شده‌اند تا در چنين شرايطي به مردم كمك كنند. وي با اشاره به اظهارات پدر فاطمه درباره خونسردي نيروهاي اورژانس مي‌گويد: يكي از آموزش‌هايي كه مستمر به نيروهاي ما داده مي‌شود، توانايي حفظ خونسردي در شرايط سخت است. اگر نيروي اورژانس بخواهد مانند همراهان بيمار رفتار كند، هيچ اتفاق مثبتي در مسير درمان امكان‌پذير نخواهد بود. معاون مركز مديريت حوادث و فوريت‌هاي پزشكي قم با اشاره به مشكلات خودروهاي آمبولانس براي انجام چنين مأموريت‌هايي با توجه به ترافيك موجود در شهر ابراز كرد: انتظار ما از همشهريان اين است كه در هنگام بروز چنين حوادثي ضمن ارائه آدرس دقيق به اورژانس، صبور باشند تا خودرو به محل حادثه برسد و خود براي انتقال بيمار اقدام نكنند.
*دستگاه شوك سالم بوده است 
حجت‌الاسلام فاطمي نسب، مدير روابط عمومي آستانه حضرت معصومه(س) هم در گفتگو با مهر هر گونه اهمال در كمك به اين كودك را رد مي‌كند. وي با اشاره به بازرسي كارشناسان علوم پزشكي از اين درمانگاه ابراز داشت: دستگاه شوك خراب نبوده و دليلي بر حضور 115 در درمانگاه وجود نداشته است. وي انعكاس خبري اين مسئله را توهين به ساحت آستانه حضرت معصومه(س) دانست و گفت: اينكه عنوان شود درمانگاه آستانه يكي از معضلات شهر قم است، با انصاف و اخلاق همخواني ندارد. قضاوت درباره تناقضاتي كه در صحبت‌هاي پدر فاطمه اميني و مسئولان اورژانس و دانشگاه علوم پزشكي وجود دارد، چندان كار ساده‌اي نيست اما به هر تقدير دانشگاه علوم پزشكي قم به عنوان دانشگاهي كه مي‌خواهد از پيشتازان اجراي طرح ملي SOS بوده و حد نصاب جديدي در مديريت حوادث ارائه دهد، بايد توان و امكانات خود را در مديريت صحنه‌هاي خطر بالا برده و با اطلاع رساني شايسته به مردم، آنها را در اين مسير همراه سازد.